Τρίτη 22 Δεκεμβρίου 2020

ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΑΓΑΠΗ, ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ Δημήτρης Κ. Μπάκας


 

Γνωρίζουμε όλα σχεδόν που έχουμε  ανάγκη να γνωρίζουμε. Φθάσαμε στο φεγγάρι. Φτιάξαμε βόμβες που καταστρέφουν τον Πλανήτη μας ολόκληρο! Επικοινωνούμε άμεσα με όλους τους κατοίκους της Γης.  Ξέρουμε ακόμη το πως δημιουργήθηκε η ζωή και επεμβαίνουμε μάλιστα σε αυτή. Αλλά δεν έχουμε ασχοληθεί, δεν γνωρίζουμε ούτε την αξία της  και το χειρότερο δεν πιστεύουμε  καν στην ανθρώπινη αγάπη, ούτε στη δύναμή της για επίτευξη κοινωνικής συνοχής. Γι’ αυτό δεν  την έχουμε  εντάξει στις αρετές μας, εάν και έχει ταυτισθεί, ορθότατα, με το Θεό. 

         Η Χριστιανική αγάπη είναι η αυθόρμητη και χαρισμένη δίχως κίνητρο, δίχως όφελος. Αυτό τη διαφοροποιεί σαφώς από τον έρωτα, που είναι πάντα άπληστος, εγωιστικός. Την διαφοροποιεί  και από τη φιλία, που  δεν είναι πάντα ιδιοτελής, αλλά ούτε εντελώς αυθόρμητη ή ελεύθερη.

Ιεροί Πατέρες της Εκκλησίας, περισσότερο ρεαλιστές και ανθρώπινοι, μπόρεσαν να δείξουν πώς περνάμε από την αγάπη για τον εαυτό στην αγάπη για τον άλλο και στη συνέχεια από την ιδιοτελή αγάπη για τον άλλον στην ανιδιοτελή, στη φιλοστοργία και  στην ευσπλαχνία.

Για όσους δεν ακολουθούν τη θρησκευτική αγάπη, μία σημαντική  ιδέα ανθρωπιάς, που , ίσως,  όλοι θα συμμερίζονταν είναι η αρχαιοελληνική  φιλανθρωπία.  Την  όρισαν ως μια φυσική κλίση αγάπης προς τους ανθρώπους. Έναν κοινό τρόπο ύπαρξης που οδηγεί στην αγαθοεργία και στην ευμένεια απέναντί τους. Μιλάμε για μια διευρυμένη φιλία ανοιχτή σε όλη την Ανθρωπότητα. «Αγκαλιάζει όλη την οικουμένη»(Επίκουρος).

Φως ιλαρό, γλυκό φως, που φωτίζει κάθε άνθρωπο, γνωστό , άγνωστο, κοντινό ή μακρινό, στο  όνομα μιας ανθρωπότητας, μιας κοινής ζωής, μιας κοινής  ανημποριάς. Πώς να μην αγαπάμε, έστω και λίγο, εκείνον που μας μοιάζει, που ζει όπως και εμείς, που υποφέρει όπως και εμείς, που θα πεθάνει όπως και εμείς; Όλοι μπροστά στη ζωή είμαστε αδέλφια, ακόμη και εάν έχουμε αντιθέσεις, ακόμη και εάν είμαστε εχθροί. Όλοι αδέλφια  μπροστά στον θάνατο. Μια αγάπη ως εάν αδελφοσύνη των θνητών!

Το «αγάπα τον πλησίον σου ως εαυτόν» είναι ανθρωπίνως δυνατό; Μάλλον όχι. Αλλά παραμένει ως οδοδείκτης. Μας δείχνει ότι δεν υπάρχει άλλος από το δρόμο της αγάπης. Φαίνεται αυτό σαν να «σκοτώνουμε» τον εαυτό μας! και όντως έτσι είναι. Τον στριμώχνουμε σε τέτοιο σημείο σαν να λέμε «ότι πρέπει να πεθάνει, όπως ένας σπόρος, για να απελευθερώσει την ενέργεια που εμπεριέχει», όπως διατύπωσε η Βέιλ.

Θαρρούμε ότι η ελεήμων αγάπη είναι αρετή. Ακόμη και η φιλία είναι αρετή. Γιατί απαιτείται να αποκτήσουμε με τη θέλησή μας εσωτερική δύναμη, ώστε να τιθασεύσουμε τα κεντρομόλα, προς εαυτόν, ένστικτα,  και να οδηγηθούμε πιο  ομαλά πλησιέστερα στον στενότερο πνευματικό δεσμό των ανθρώπων. Δεν  πρέπει, φυσικά,  να αγνοείται ότι η ύπαρξή μας έχει αφετηρία  την σωματική μας οντότητα με όλες τις απαιτήσεις για ζωή, όσο ταπεινές και εάν είναι αποτελούν στοιχεία επιβίωσης. Το πνεύμα δεν έχει τρόπο να εκφραστεί έξω από το σώμα.

Η αγάπη στην ύπατη, χωρίς όρους, μορφή της υπερκαλύπτει όλες τις αρετές, αλλά δεν πραγματώνεται σχεδόν ποτέ και αυτός είναι ο λόγος που είναι οι αρετές απαραίτητες.

Ο Πλάτωνας το είχε δει νωρίτερα ότι υπάρχει ένας ορίζοντας πέρα από τον έρωτα και τη φιλία. Μια  περιοχή  του πνεύματος, όπου τίποτε πια δεν λείπει και όπου τα πάντα αναδύουν ολβιότητα και χαρά . Αυτό ονόμασε Αγαθό και αργότερα ονομάστηκε  Θεός, που δεν είναι τίποτε άλλο από την Αγάπη. Αγάπη στο μέτρο το ανθρώπινο, που βιώνουμε ή νιώθουμε, τουλάχιστο, στην απουσία της την αξία της και την αναγκαιότητα επιδίωξης.

Η μεταρσιωμένη σε αρετή αγάπη οφείλουμε να καλλιεργούμε σε όλα τα πεδία της Παιδείας, γιατί συνιστά το αντιστήριγμα του εγωτισμού.  Είναι η υπέρτατη αξία της ζωής. Η υπέρτατη αρετή ή μάλλον το αλφαβητάρι όλων των αρετών. Γιατί συνιστά ανάδυση από την αρμονική σύνθεσή τους.

 Ό,τι είναι το οξυγόνο για την υγεία του ανθρώπου είναι η Αγάπη για την ψυχική μας υγεία.

                                                                                   Δημήτρης Κ. Μπάκας

                                                                                        Δεκέμβριος 2020


Σάββατο 5 Δεκεμβρίου 2020

ΤΟ ΩΡΑΙΟΤΕΡΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ Δημήτρης Κ. Μπάκας

 

Ύπατη αξία θεωρείται, πλέον, η ανθρώπινη ύπαρξη, που λαμβάνει τη μορφή της  προσωπικότητας. Προσωπικότητες δομημένες με σωστή παιδεία, είναι δυνατόν να συνθέσουν στη συνέχεια υγιή αρμονικά σύνολα  και όχι φανατικές συσπειρώσεις ατόμων.  Ο ενθουσιασμός, η εμπιστοσύνη, ο οραματισμός είναι τα χρυσά κλειδιά για μια ολοκληρωμένη  προσωπικότητα, αλλά ενίοτε θεωρούνται στην εποχή μας κενά περιεχομένου λόγια.

 Ο πόνος  είναι συνυφασμένος με τη ζωή μας! Κανένας δεν μπορεί να τον αποφύγει και κανένας μας δεν πιστεύει ότι ξεπερνιέται με λίγη προσπάθεια. Εδώ ανακύπτει το θέμα της διανοητικής και πνευματικής ανάπτυξης της προσωπικότητάς μας, που σημαίνει έγκαιρη καλλιέργεια του εγκεφάλου μας. Ο πραγματικά ενήλικος είναι ο ώριμος άνθρωπος. Εκείνος που είναι έτοιμος και πρόθυμος να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα και να αντιδράσει σωστά και έγκαιρα.

 Ποια είναι όμως η  αληθινή πραγματικότητα;  Η φιλοσοφία δίνει την καλύτερη απόκριση. Οι πεποιθήσεις μας και τα «πιστεύω» μας παίζουν πρωταρχικό ρόλο σε όλες τις αποφάσεις μας. Τουτέστιν, αυτό που ονομάζουμε  τρόπο σκέψεως. Στην κατανόηση της πραγματικότητας έχουμε ευτυχώς ήδη μια σοβαρή επικουρία. Τις εκφρασμένες  σοφές εμπειρίες του Ανθρώπου, που οφείλουμε να τις σεβόμαστε, εάν επιθυμούμε  να μη βρισκόμαστε σε εκπλήξεις και αιφνιδιασμούς.

Ο καθένας μπορεί και πρέπει να θέσει ένα ιδιαίτερο νόημα ζωής. Θαρρούμε ότι δεν υπάρχει ωραιότερος σκοπός από το να δημιουργήσει κάποιος ανθρώπινη προσωπικότητα ολιστικής αρμονικής  μορφής με χαρακτηριστικό την μοναδικότητα που της αξίζει. Η προσέγγιση δύσκολη! Ο προσδιορισμός είναι  ασαφής. Το μόνο βέβαιο   ότι βρίσκεται στο δρόμο της αγωγής, και ολιστικής παιδείας. Η ολιστική, πολύτροπη και σύμμετρη καλλιέργεια όλων των ανθρώπινων ποιοτήτων  με γνώμονα πάντα την προσέγγιση της αλήθειας, του αγαθού και της πληρότητας.

            Ο δρόμος αυτός χαρακτηρίζεται από ένα πονητικό σύνδρομο, αλλά αυτό συνιστά και την ιδιαίτερη αξία του. Η ανταμοιβή αναδύεται πάντοτε μετά την μεγάλη προσπάθεια, τον δύσκολο αγώνα και την πολυπόθητη νίκη! Όχι με την ευκολία και  τη ραθυμία.

Δεν είναι ο Κόσμος που διαφέρει, αλλά  ο τρόπος, με τον οποίο οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται  τον Κόσμο. Ο Κόσμος μας είναι, όπως τον φτιάχνομε εμείς οι ίδιοι. Εξαρτάται από τον πλούτο και τη ζωτικότητα του μυαλού μας. Αντιλαμβανόμαστε  και κατανοούμε αυτό που έχομε την ικανότητα να δούμε. Χρυσός κανόνας για να αποκτήσουμε σωστές και πλήρεις γνώσεις είναι να υπάρχει ενδιαφέρον για ένα θέμα. Η αντίληψη τονώνεται με το ενδιαφέρον( άμεσο ή μελλοντικό)  και τότε η μάθηση καθίσταται σχετικά εύκολη. Τότε η ζωή γίνεται πλουσιότερη και αποκτά ευρύτερους ορίζοντες, μεγαλύτερη αξία!

 Η ζωή μας γίνεται πλουσιότερη, όταν ασχολούμαστε με ενθουσιασμό. Τότε  οι μονότονες και ανιαρές εργασίες  γίνονται ελαφρότερες! Γιατί δημιουργούμε τον «δικό μας κόσμο», που συνιστά το διαρκές ενδόσιμο( κίνητρο)!

Ας μη λησμονούμε ότι ο εγκέφαλός μας  συνιστά το ηλικιακό μας μέτρο! Έχουμε την ηλικία που αισθανόμαστε πως έχουμε. Ζούμε σε έναν κόσμο, φτωχό ή πλούσιο, που τον δημιούργησε και τον διάλεξε ο νους μας. Όσο πιο ανοιχτό είναι το πνεύμα μας, τόσο εισδεχόμαστε, τόσο εντείνεται το ενδιαφέρον μας τόσο περισσότερο οξύνεται η ικανότητά μας να αντιλαμβανόμαστε και έτσι τόσο πιο ευρύς και πιο πλήρης είναι ο κόσμος μας! Είμαστε υποχρεωμένοι να χρησιμοποιούμε το μυαλό μας, να του έχουμε εμπιστοσύνη και να το εκτιμούμε φροντίζοντάς το.

 Εάν  κρατάμε άγρυπνο το πνεύμα μας, τότε ο κόσμος είναι πάντα εκεί πιο αληθινός.

Και η πρώτη ανταμοιβή: σταδιακά και ανεπαίσθητα νιώθουμε ότι έρχεται η ενηλικίωσή μας, η «ωρίμανση»! Μάθηση, γνώσεις και  εμπειρία αυξάνονται.

Τότε  ζούμε σε ένα Κόσμο πλατύτερο, πιο αισιόδοξο και  πιο χαρούμενο!

Ας μη λησμονούμε ότι το ανθρώπινο πνεύμα, η ύπατη ανάδυση του εγκεφάλου μας, κάνει  το καλό ή το κακό, την ευτυχία ή τη δυστυχία, τη φτώχεια ή τον πλούτο!

Εμείς είμαστε οι πρωταγωνιστές της ζωής μας!

                                                                                Δημήτρης  Μπάκας

                                                                                                  Δεκέμβριος 2020

Τρίτη 1 Δεκεμβρίου 2020

Η ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΜΑΣ ΕΠΙΛΟΓΗ: Η ΧΡΥΣΗ ΤΟΜΗ Δημήτρης Κ. Μπάκας

 

« ούτοι συνέχθειν, αλλά συμφιλείν έφυν»

 δεν γεννήθηκα για να μισώ, αλλά για ν’ αγαπώ»). Σοφοκλής

 

 « Να βρούμε τη χρυσή τομή», λέγεται σε κάθε δύσκολη διαπραγμάτευση. Φράση που μας  οδηγεί σε μια δίκαιη  μοιρασιά. Ποια είναι αυτή αινιγματική τομή και πού οφείλεται η γοητεία της; Υπάρχει, άραγε, κάποιο βαθύτερο νόημα; Από το χάραμα, ακόμη, της ανθρώπινης νόησης διατυπώθηκε η απορία: «Πώς το ένα γίνονται πολλά;  Υπάρχει τρόπος να διατηρήσουν τα μέρη σχέση ουσιαστικής συνοχής με το σύνολο»; Ο Πλάτωνας  θεωρούσε τη συνεχή γεωμετρική αναλογία «του άκρου και μέσου λόγου», ως το βαθύτερο κοσμικό δεσμό. Μια απλή μαθηματική σχέση με πολλά ονόματα, αλλά με το ίδιο νόημα:  Χρυσή τομή ή  χρυσός λόγος ή χρυσή αναλογία ή θεϊκή αναλογία ή χρυσός μέσος...Ο λόγος του συνολικού μήκους προς το μεγαλύτερο τμήμα  είναι ο ίδιος με το λόγο του  μεγαλύτερου τμήματος προς το μικρότερο.

Η χρυσή τομή έχει ενδιαφέρουσες ιδιότητες:

·         Χωρίζει το όλο σε δύο εμφανή άνισα μέρη, χωρίς το  μεγάλο μέρος να κυριαρχεί αισθητικά.

·         Είναι η μοναδική αναλογία, που ενοποιεί τα μέρη με το αρμονικό σύνολο

·         Είναι ο  άρρητος των αρρήτων αριθμός [δέκα, τουλάχιστον, εκατομμύρια δεκαδικά ψηφία. Μεγάλη τιμή Φ=1,6180399…., μικρή τιμή φ  0,6180399….

·         Δίνει πάντα τη βέλτιστη λύση! Ηιδανική πληρότητα, από την οποία αναδύεται κάτι νέο. Από το γόνιμο «διάλογο» των άνισων μερών αναπτύσσεται, τρόπον τινά, ένα είδος ευγενούς άμιλλας, από την οποία αναδύεται ενέργεια, που δρα  ως έναυσμα. Είναι το κατώφλι της αρνητικής εντροπίας (ζωικής δύναμης) και του  πολλαπλασιασμού, δηλαδή της ζωής

·         Δημιουργεί  συνθήκες  αρμονίας της πνευματικής, ψυχικής  συγκινησιακής κατάστασης.

 

Η Φύση είναι ο μεγάλος διδάχος του ανθρώπου, γι’ αυτό προσκυνήθηκε, ως Θεός. Με την υπέρτατη «σοφία» της, που απέκτησε από τις άπειρες δοκιμές και αστοχίες, σε δεκαέξι δισεκατομμύρια χρόνια, ανέδειξε ως την πιο τέλεια  αναλογία σύνθεσης τον χρυσό λόγο, ως το άριστο των αρίστων παράδειγμα ζωής.

Στη χρυσή τομή οφείλεται η αξιοθαύμαστη δυναμική αρμονία του Κόσμου. Μια εξισορρόπηση των κοσμικών αντιθέσεων. Το χάος έχει αγκαλιάσει τον αισθητό κόσμο και  δημιουργεί μια φάτνη θαλπωρής και ένα κλίμα ευκρασίας, απόπου αναδύθηκε  το λεπτότερο δημιούργημά της, η ζωή. Η ομορφιά, που αναδύεται, οφείλεται στην ευταξία της αρμονικής αυτοοργάνωσής της. Στη θεία αναλογία της οικονομίας και της αϊδιότητας του κόσμου.

Οι εφαρμογές της  στη φύση είναι άπειρες: Στη σπειροειδή  φυλλοταξία, τα άνθη, τους  τυφώνες και γαλαξίες. Στις χημικές συνθέσεις (νερού, μεθανίου, ...). Στα νουκλεοτίδια και το DNA. Στα ζώα και στο ανθρώπινο σώμα. Μια δομική αυτοομοιότητα και ένα ολογραφικό πορτραίτο, όπου τα μικρότερα μέρη αντικατοπτρίζουν το όλο.Τα πάντα αναδύονται με τη χρυσή αναλογία!

 Ο άνθρωπος με το αισθητικό ένστικτό του  «διάβασε» το μεγάλο μυστικό της ευμορφίας της φύσεως, την άριστη αρτίωση των στοιχείων της με τη χρυσή τομή και την εφάρμοσε  στη ζωγραφική, στην αρχιτεκτονική, στη μουσική, στα σχήματα βιβλίων  κλπ. Το  άριστο παράδειγμα ζωής. Η εσωτερική αρμονία και το αρμονικό ταίριασμα με το διπλανό μας δημιουργούν εύκρατο κλίμα. Η ιδανική αναλογία συνθέσεως των αντιθέσεων είναι λόγος και όχι αριθμός. Εφαρμόζεται στα  απειροελάχιστα όσο και στα   απείρως μέγιστα. Στα  μετρήσιμα  και μη στοιχεία. Η ψυχή και το σώμα, το πνεύμα και η ύλη, η λογική και  τα συναισθήματα ως αντίθετα προκαλούν δυϊσμούς,  σύγχυση και αντιπαλότητα.  Μόνον ηαρμονική σύμφυσή τους δίνει  νόημα και αξία.

       Οι μοναδικές  ιδιότητες της χρυσής τομής  δημιουργούν χρυσές ανιούσες (φ:1:Φ) και  κατιούσες (Φ:1:φ) αρμονικές κλίμακες αναλόγων στοιχείων.Η χρυσή κλίμακα (φ:1:Φ), ανάλογα της έννοιας της μονάδας, παρέχει με ικανοποιητική προσέγγιση τα όρια αρμονικής σύμφυσης Η φύση, σύμφωνα με τις επιστήμες, χρησιμοποίησε με επιτυχία το υπέροχο παράδειγμα.  Σε τρία «άλματα» αναδύθηκαν τα πιο σπουδαία φαινόμενα: Στο πρώτο άλμα, μέσα σε μια άρρητη ενεργειακή πλησμονή αναδύθηκε το άβιο σύμπαν. Σε ένα δεύτερο εξίσου θαυμαστό άλμα σε μια οντική πλησμονή αναδύθηκε  το θαύμα τη ζωής, ο έμβιος κόσμος. Και σε ένα τρίτο, εξίσου απίθανο και παράδοξο άλμα και πάλι από μια υπερπολυπλοκότητα αναδύθηκε η ανθρώπινη συνείδηση.

Στις θαυμαστές αυτές μεταλλάξεις και ειδικά στα όρια των μεταβολών του χάους προς την ευταξία αντανακλάται η αναλογία του χρυσού λόγου.Παραδείγματα:

·         Μαθητής: Δάσκαλος: Σχολείο

·         Πολίτης: Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος:Πολιτεία

·          Στρατιώτης: Αξιωματικός: Στράτευμα

Η χρυσή τομή συνιστά το «μέτρον άριστον».Όχι  το μέτριο, αλλά το μέτρο, με το οποίο επιτυγχάνεται το καλύτερο ποιοτικό αποτέλεσμα. Είναι  η αναλογία που προσδιορίζει τη «μεσότητα» του Αριστοτέλη. Το αρχέτυπο όλων των αρετών. Στην ουσία της κάθε  αρετή  συνιστά ανάδυση   αρμονικής σύνθεσης δύο αντιθέσεων: μιας έλλειψης και μιας υπερβολής!

Ο ανθρώπινος νους αρύεται από τη φύση τα δικά του πρότυπα. Στον  άβιο κόσμο  ύπατη ανάγκη είναι ο φυσικός νόμος. Στον έμβιο κόσμο, κυριαρχούν τα ορμέμφυτα. Στον άνθρωπο η συνειδητότητά του είναι ο ύπατος αρμοστής. Η εσωτερική αρμονία και το αρμονικό ταίριασμα με το διπλανό μας δημιουργούν εύκρατο κλίμα. Με αγαστή συνεργασία ο άνθρωπος κατόρθωσε τα μεγάλα επιτεύγματά του. Τα ορμέμφυτα, όμως, της αυτοσυντήρησης και της αυτοεπιβεβαίωσης, όταν συνδυασθούν με  φιλαυτία καταπνίγουν το γόνιμο ορμέμφυτο της κοινωνικότητας. Τότε τα άτομα καθίστανται  εγωκεντρικά,  κοινωνικά μη συνεργάσιμα και αυτοκαταστροφικά

Ο άνθρωπος δεν είναι ένα ξένο σώμα στη φύση. Είναι το πιο πολύπλοκο και τελειότερο δημιούργημά της. Η ζωή καθίσταται όλο και πιο πολύπλοκη. Ο συνδυασμός πολυπλοκότητας και αυτοπραγμάτωσης προκαλεί χαοτικές κοινωνικές καταστάσεις. Όπως μια μικροκοινωνία, η οικογένεια, μπορεί να συνθέτει μέσα σε εύκρατο κλίμα όλες τις αντιθέσεις έτσι και η κοινωνία μπορεί να βρει το άριστο συμφιλείν εφαρμόζοντας το παράδειγμα της χρυσής τομής. Τον αληθινά ωραιότερο ηθικό   δεσμό, ο οποίος δημιουργεί την ύπατη αξία: το αρμονικό συνυπάρχειν.

Η χρυσή τομή είναι η μοναδική γλώσσα ειλικρινούς επικοινωνίας  και δημιουργικού διαλόγου και συνύπαρξης. Η ικανή και αναγκαία συνθήκη συμφιλίωσης  ανθρώπων και κοινωνικών ομάδων. Διατηρεί τις αντιθέσεις σε χρυσές αναλογίες, χωρίς να χάνεται η ενότητα του όλου. Η αξία της είναι ανεκτίμητη στην Κοινωνία και σε μας τους ίδιους. Γιατί δημιουργεί:

·         Στη σύνθεση των αντιθέτων : την αρμονία

·         Στις συναλλαγές μας : τη συναίνεση

·         Στις πράξεις μας: το ηθικό και δίκαιο

·         Στη κοινή προσπάθεια: την ενέργεια για επιτυχία

·         Στη ζωή μας : την ασφάλεια, την  ευημερία και ευτυχία

Η Δημοκρατία, το λιγότερο κακό πολίτευμα, προϋποθέτει κοινωνική συναίνεση, η οποία είναι δυνατή μόνον μέσα στα όρια της χρυσής τομής. Τα όρια αυτά είναι καρπός παιδαγωγίας και ανδραγωγίας. Εξαρτάται από εμάς το εάν θα κατορθώσουμε να αποκτήσουμε την αρετή της μεσότητας  και να βαδίσουμε  με αυτόν τον χρυσό κανόνα. Τότε και καλύτεροι πολίτες θα γίνουμε και πιο ωραίες οικογένειες, κοινωνίες και Πατρίδα θα δημιουργήσουμε. Και, ίσως, ένα  Κόσμο πιο αρμονικό και πιο ανθρώπινο. Τότε θα είναι εφικτή  μια χρυσή κλίμακα: Άνθρωπος: Φύση: Εντελέχεια (ευημερία του συνόλου!).

 Η ωραία Χώρα μας, δυστυχώς, έχει ως πιο σοβαρό εχθρό, τη χρόνια καρκινογόνο διχόνοια! Για να ελπίζουμε σε μια χρυσή κλίμακα της ωραίας μορφής: Συνειδητοί πολίτες: Νόμοι-Κράτος : Υψηλόφρων Λαός, πρέπει να έχουμε, ως  πρώτιστο πρόταγμα τη χρυσή τομή. Με απλά λόγια είμαστε υποχρεωμένοι να συμφιλιωθούμε μέσα στις αντιθέσεις μας. Να μάθουμε: Να θεωρούμε  το διπλανό μας, ως ισότιμο συνεργάτη. Στο διάλογο να δεχόμαστε  το μερτικό της ευθύνης μας. Να πετυχαίνουμε το κοινό  ποθητό και με τη χρυσή αναλογία να το μοιραζόμαστε. Δύσκολο! Δεν έχουμε, όμως, άλλη επιλογή.Μοναδική μας  επιλογή είναι η χρυσή τομή!

Θαρρούμε ότι εάν η Φύση δεν είχε ανακαλύψει τη χρυσή τομή δεν θα υπήρχε ο Κόσμος μας. Μήπως ήλθε καιρός να εφαρμόσει και ο Άνθρωπος το άριστο παράδειγμα της Φύσης;

 Εκεί βρίσκεται η πιο κρίσιμη δημιουργική σύνθεση, από την οποία αναδύεται η ισχύς των αδύναμων! (Περί αυτού σε επόμενο πόνημα).  

                                                                           Δημήτρης Κ. Μπάκας

                                                                                  Νοέμβριος 2020

 

ΦΑΤΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΠΙΔΡΑΣΗ Δημήτρης Κ. Μπάκας

 

Σοφότατα, οι Αρχαίοι Πρόγονοί μας είχαν επισημάνει ότι ο άνθρωπος είναι «πολιτικό», δηλαδή  κοινωνικό ον, άλλως θεωρείτο «ιδιώτης»( idiot, στην αγγλική). Τον  μονήρη βίο αντέχουν μόνον οι θεοί και τα ζώα. Ο άνθρωπος, μόνον κατά φαντασία μπορεί να θεωρήσει τον εαυτό του ως  θεό! Εύκολα οδεύει προς τη ζωώδη συμπεριφορά. Μόνον η Παιδεία καλλιεργεί την ανθρώπινη ποιότητα, ως κορυφή των έμβιων όντων.

Η σημερινή δημοκρατική κοινωνία έχει χαοτικό χαρακτήρα. Παρά τα συστήματα που έχουν θεσμοθετηθεί για την εύρυθμη λειτουργία της, κατά βάση, πρυτανεύει το ατομικό συμφέρον έναντι του γενικού.  Σε ένα χαοτικό σύστημα, όλα συνδέονται με όλα μέσω αρνητικής και θετικής ανάδρασης! Ένα γεγονός ελάχιστης σημασίας  ασκεί  επιρροή! Χαρακτηριστική κινέζικη παροιμία: «Το πέταγμα μιας πεταλούδας στη Βραζιλία μπορεί να προκαλέσει έναν κυκλώνα στο Τέξας»!

 Στις μικρές κοινωνίες( οικογένειες, φυλές,) η δύναμη έχει κύρια σημασία, γιατί κάθε άτομο ασκεί άμεσα μεγάλη επιρροή. Στις μεγάλες κοινωνίες, όμως, η επιρροή του απλού ανθρώπου θεωρείται μηδαμινή. Οι υγιείς κοινωνίες προσπαθούν να πετύχουν  τη σταθερότητα του συνόλου με την εξισορρόπηση της ελευθερίας και της δημιουργικότητας του ατόμου. Οι αρχαιοελληνικές Πόλεις-Κράτη υπήρξαν ένα εξαιρετικό και μοναδικό παράδειγμα εξισορρόπησης. Λειτούργησαν  καλά  για τους ελεύθερους πολίτες (χωρίς, όμως, τη συμμετοχή των γυναικών και των  σκλάβων).

Η δύναμη μπορεί να βοηθάει στην κυριαρχία της φύσης, αλλά δεν ωφελεί για τον έλεγχο της ανθρώπινης φύσης. Οι σημερινοί δημοκρατικοί ηγέτες πρέπει να έχουν τη δύναμη να πείθουν παρά να φοβίζουν! Η δύναμη συνοχής της δημοκρατικής κοινωνίας αναδύεται από την καλλιέργεια των αξιών της. Στην εποχή μας οι αξίες μας έχουν ουσιαστικά παρακμάσει μπροστά στην αξία της δύναμης με συνέπεια να κυριαρχούν ψυχωτικές καταστάσεις σχετικά με τη δύναμη : του χρήματος, της πολιτικής, της προβολής... Αυτή η ψύχωση είναι το σύμπτωμα της αίσθησης δικής μας αδυναμίας. Παντού γύρω μας πανίσχυροι οργανισμοί, κυκλώματα και συστήματα μάς καταπνίγουν θανάσιμα. Νιώθουμε αδύναμοι! Και η επωδός  είναι « γίνε και εσύ ισχυρός»!

Και όμως, στις μαζικές(χαοτικές) κοινωνίες δημιουργούνται ειδικές συνθήκες, από τις οποίες αναδύεται  αυτό που ονομάζεται « δύναμη της αδυναμίας». Αναπτύσσονται άπειρες δυνατότητες  για συνεργασία και αυτοματισμό. Σχηματίζονται άπειροι μικροί βρόχοι που αναπτύσσονται σε μεγαλύτερους, που ονομάζονται  «οριακοί κύκλοι». Οι οριακοί αυτοί κύκλοι μάς κάνουν να νιώθουμε πιο αδύναμοι, όταν είναι κλειστοί ή πιο δυνατοί, εάν είναι ανοικτοί!

Η κοινωνία μας, ως εάν «συνονθύλευμα», δεν έχει ουσιαστική συνοχή και  είναι επιρρεπής σε κλειστούς οριακούς κύκλους. Συσπειρώσεις, ως κλειστές ομάδες  προκαλούν απομόνωση. Ο πιο επώδυνος κλειστός κύκλος είναι να «οχυρωθεί» κανείς  στον εαυτό του, που οδηγεί στην κατάθλιψη. Στον κλειστό οριακό κύκλο( σύστημα), συνήθως, το κάθε μέλος χάνει ένα τεράστιο μέρος από το μεγαλύτερο αγαθό την ελευθερία του! Πιο  αδύναμος  νιώθει εκείνος που επιδιώκει να αποκτήσει μεγαλύτερη επιρροή.  Οι κλειστοί οριακοί κύκλοι δεν αντιμετωπίζονται με ξέχωρες παρεμβάσεις. Συνήθως εκφυλίζονται ή περιθωριοποιούνται, καθόσον η κακή συνέργεια στηρίζεται σε μονολιθική ιδιοσυστασία. Αντίθετα, οι ανοικτοί οριακοί κύκλοι λειτουργούν με υγιή συνέργεια μέσα σε δημιουργικό περιβάλλον. Τότε αναδύεται η κοινή δύναμη σύνθετης επίδρασης.

Η υγιής κοινωνία είναι ένας ανοιχτός οριακός κύκλος, που κρατιέται σε συνοχή από ήπιες αρετές: Την κοινή εμπιστοσύνη, τον σεβασμό και το συναίσθημα του συνανήκειν. Προσέτι  ασήμαντα χαρακτηριστικά παίζουν βασικότατο ρόλο: φιλοφρονήσεις, εξυπηρετήσεις, φροντίδα, ένα χαμόγελο, ένας χαιρετισμός στο δρόμο. Αυτά τα απλά χαρακτηριστικά που θεωρούνται  επουσιώδη είναι σημαντικότατα! Ονομάζονται «φατικός λόγος» (Μαλινόβσκι) ή  «φατική επικοινωνία». Συμβάλλουν τα μέγιστα στη συνοχή της κοινωνίας! Τότε αναδύεται η θετική σύνθετη επίδραση.

Σύνθετη επίδραση είναι εκείνη που ασκεί ο καθένας μας για καλό ή κακό, ανάλογα τι είμαστε. Η στάση και η υπόστασή μας ασκούν ευεργετική ή επιβλαβή επιρροή και τελικά διαμορφώνουν τη γενική  ατμόσφαιρα, που αναπνέουμε όλοι μας. Φυσικά η προσωπική μας δύναμη δεν μπορεί να είναι προβλέψιμη. Το βέβαιο είναι ότι αποπνέουμε θετική επίδραση,  όταν συντρέχουν αρμονικά η προσέγγιση της αλήθειας, η αγνότητα του  κάλλους και η επιδίωξη του ευρύτερου αγαθού.  Η αλήθεια προσεγγίζεται καλύτερα με ειλικρινή δημιουργικό διάλογο με το διπλανό μας. Ο κατάλληλος χρόνος αλλά και ο τρόπος έκφρασης συμβάλλουν τα μέγιστα στην ευμένεια και το γενικό  αγαθό υπερτερεί πάντα του ατομικού. Ένα αγνό χαμόγελο ή μια καλή κουβέντα μάς ανεβάζουν ψυχολογικά, και προπαντός δημιουργικά. Τότε το  σύστημα κρατιέται ανοιχτό και αυτοοργανώνεται. Τότε αναδύονται το γνήσιο ενδιαφέρον και η καλή πίστη.

 Η θετική επίδρασή μας προαπαιτεί, οπωσδήποτε, ταπεινοφροσύνη.  Είναι μια ταπεινή ισχύς, αλλά όταν συμπέσει με την ευμένεια του αληθινού γενικού καλού, καθίσταται απόλυτα καθοριστική! Συνιστά την ουσιαστική «δύναμη της αδυναμίας». Η ζωή της  ανθρωπότητας είναι γεμάτη από ατομικά παραδείγματα, που οδήγησαν σε βασικές αλλαγές  στη ζωή λαών. Τότε ακμάζει η  ζωή!  Όχι με πνεύμα της άγονης αντιπαράθεσης, που απαιτεί βία ενάντια στη βία, αλλά με το πνεύμα της δημιουργικότητας στις κατάλληλες συνθήκες της στιγμής. Η δημιουργική  ανταπόκριση  είναι πάντοτε η καλύτερη λύση, γιατί είναι η πιο αληθινή ευγενική και ήρεμη αντιμετώπιση της βαρβαρότητας.

Ίσως να μη μάθουμε ποτέ εάν και πότε η επιρροή μας θα έχει κάποιο αποτέλεσμα! Αρκεί να ενεργούμε με βάση την αλήθεια, την ευαισθησία και γνώμονα το γενικό καλό. Τότε νιώθουμε μια πλήρωση, γιατί  εκτελούμε  το καθήκον μας! Καμία  αλλαγή, βέβαια, δεν γίνεται από ένα μόνον άτομο, όση ισχύ και εάν κατέχει, αλλά από την ανάδραση της αλλαγής μέσα σε ένα κρίσιμο μέγεθος του λαού. Ένα μικροσκοπικό έργο μπορεί να γίνει η αφορμή ενός θαυμάσιου  έργου, που δεν μπορεί να πετύχει κανένα ανδραγάθημα.

Η κοινωνική συνείδηση (νοοτροπία) είναι ένα ανοικτό  σύστημα. Σχηματίζεται από τη γλώσσα, τις κοινωνικές σχέσεις μας, και όλες τις καθημερινές αλληλοεπιδράσεις μας. Επηρεάζουμε  με τη στάση μας, τα λόγια μας και τις πράξεις μας τα παιδιά μας, την οικογένειά μας, τους φίλους μας... Δεν υπάρχει συγκεκριμένη στρατηγική προσανατολισμού της ανθρώπινης φύσεως. Στο μαζικό χαρακτήρα της  κοινωνίας  μας κάθε μικρή ομάδα ανθρώπων, ακόμη και ένα απλό άτομο μπορεί να ασκήσει βαθιά και σύνθετη δημιουργική επίδραση. Ο καθένας μας το  μπορεί!! 

Αυτό  εξαρτάται  σε πολύ μεγάλο βαθμό από εμάς τους ίδιους. Από την προετοιμασία μας για να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες που  θα συναντήσουμε, οπωσδήποτε, στη ζωή μας. Η πιο αποδοτική και δημιουργική προετοιμασία γίνεται  με την ολιστική παιδεία, που αποβλέπει στην καλλιέργεια ενός πλήρους ολογράμματος αρετών. «Η Παιδεία πάντα τα αγαθά φέρει»!( Σωκράτης).

Η Δημοκρατία απαιτεί κοινωνική συναίνεση, που είναι εφικτή μόνον μέσα στα όρια της χρυσής τομής. Εξαρτάται από εμάς το εάν θα κατορθώσουμε να αποκτήσουμε την αρετή της μεσότητας  και να βαδίσουμε  με αυτόν τον χρυσό κανόνα. Τότε θα γίνουμε καλύτεροι πολίτες και θα δημιουργήσουμε πιο ωραίες οικογένειες  και Πατρίδα που θα είναι σεβαστή από όλους.

 Η ωραίος Λαός μας, δυστυχώς, έχει ως πιο σοβαρό εχθρό, τη χρόνια καρκινογόνο διχόνοια, η οποία τροφοδοτεί την ανάπτυξη κλειστών οριακών κύκλων.  Οφείλουμε να έχουμε, ως  πρώτιστο πρόταγμα τη χρυσή τομή. Με απλά λόγια είμαστε υποχρεωμένοι να συμφιλιωθούμε μέσα στις αντιθέσεις μας. Να μάθουμε: Να θεωρούμε  το διπλανό μας, ως ισότιμο συνεργάτη. Στο διάλογο να δεχόμαστε  το μερτικό της ευθύνης μας. Ορθότατα καταργήθηκαν οι αυθεντίες, αλλά οφείλουμε να μη θεωρούμε τον εαυτό μας ως αυθεντία. Αυτό σημαίνει ταπεινοφροσύνη. Δύσκολο!

Δεν έχουμε  δυστυχώς άλλη επιλογή. Οφείλουμε να συνεννοηθούμε και να ενώσουμε τις δυνάμεις μας. Να αποκτήσουμε δύναμη πειθούς και όχι οργή επιβολής.  

                                                                               Δημήτρης Μπάκας 

                                                                               Νοέμβριος 2020

ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΕΛΠΙΔΑ ΔΙΔΥΜΕΣ ΑΡΕΤΕΣ Δημήτρης Κ. Μπάκας

 

Ο Λόγος θα αποτελούσε την οργανωτική αρχή της αρμονίας, ήτοι θα καθόριζε, με επιταγές και απαγορεύσεις ποια θέση θα κατείχε το κάθε μέρος μέσα στο όλο. Αρμονία Λόγου και ψυχόρμητου. Αυθυποταγή των ενστικτωδών και αξερίζωτων παρωθήσεων σε ένα έλλογο σκοπό.  Παραίτηση από την άμεση ικανοποίηση για χάρη μιας ανώτερης ευτυχίας. Μια ζωή, η οποία να στηρίζεται στο μέτρο και τις αξίες. Αυτά οραματίσθηκε ο άνθρωπος, όταν θέλησε να απαλλαγεί από τα μεταφυσικά ερείσματά του και να αποκτήσει  απόλυτη ελευθερία  στις αποφάσεις του για ένα προσωπικό τρόπο ζωής.

 Όμως, στην πράξη, οι αστικές αυτές  αξίες θυσιάστηκαν στο βωμό του κέρδους για την άμεση ατομική μας ικανοποίηση. Πέσαμε στη  φιλαυτία και τον  εγωτισμό με συνέπεια να φθάσουμε στο μηδενισμό. Αγνοήθηκε, ότι από το αρμονικό σύνολο αναδύονται  οι ανώτερες δυνάμεις, με τις οποίες αντιμετωπίζονται οι τεράστιες απαιτήσεις της ζωής. Η υπερβολική ατομική ελευθερία προκάλεσε θανάσιμο πλήγμα στην κοινωνική συνοχή. Καταλύθηκαν οι κοινωνικοί δεσμοί.  Κατέρρευσε  η εμπιστοσύνη και χάθηκε η ελπίδα.

Ζούμε σε μια μαζική κοινωνία, χωρίς οντότητα και ολιστική λειτουργία. Θεωρούμε την πραγματικότητα στα μέτρα των ατομικών μας συμφερόντων. Η καταιγίδα των πληροφοριών μάς προκαλεί αυταπάτες. Ο καθένας μας  δημιουργεί μια δική  του πραγματικότητα, η οποία ελάχιστη σχέση έχει με την αντικειμενική. Η εσωστρέφεια μάς απομακρύνει από τον διπλανό μας. Επιζητούμε περιστασιακές συμφεροντολογικές συνεργασίες και όχι φιλίες ουσίας. Δεν θεωρούμε τον άνθρωπο, ως ύπατο αγαθό, αλλά  ό,τι εκείνος περιστασιακά έχει! Το «έχειν» υπερτερεί του  «είναι».

  Οι αδυναμίες του άλλου αναδεικνύονται πιο εύκολα και αγνοούνται τα θετικά του στοιχεία. Η αδικοπραγίες των άλλων εκλαμβάνονται, ως δικαιολογία των δικών μας  ανομιών. Αμαυρώνεται εύκολα η προσωπικότητα όλων και κυριαρχούν χαρακτηρισμοί: «Όλοι» κλέβουν»! «Όλοι είναι ψεύτες»! «Όλοι λαδώνονται» !!! κοκ.   Αλλοίμονο! Δεν υπάρχουν αξιαγάπητοι συνάνθρωποι; Και βέβαια υπάρχουν. Η εμπορευματοποίηση των πάντων προκάλεσε τον μηδενισμό των ανθρώπινων αξιών. Η περιρρέουσα ατμόσφαιρα κατακλύστηκε από δυσπιστία, που δυστυχώς επηρεάζει σε τεράστιο βαθμό την νοοτροπία όλων μας και κυρίως των νέων μας. Η  αρετή της εμπιστοσύνης συνιστά το θεμέλιο της κοινωνίας.

Η αρμονία κάθε συνόλου ανθρώπων (οικογένεια, κοινότητα, Πατρίδα) εξαρτάται από  το περιεχόμενο που δίνουμε στις βασικές αξίες. Στην αλήθεια, το κάλλος και την  ηθικότητα. Η εμπιστοσύνη είναι η μετάβαση από την απλή γνώμη, μέσω μιας στερεής πεποίθησης, στην πίστη. Ήτοι συνιστά την αρχική κρυστάλλωση της αξίας της ιερότητας. Στην απλή της μορφή μπορεί να είναι ένα συναίσθημα ευεξίας στην επικοινωνία και τις συναναστροφές των ανθρώπων, που διευκολύνει την κοινωνική λειτουργία. Ουσιαστικότερα, όμως αναβαθμίζεται, μέσω της ειλικρίνειας, σε δεσμό μεταξύ των προσώπων, ήτοι ως αξία. Με ερείσματα την αυτοεκτίμηση και την αυτοπεποίθηση  και  με γέφυρα την ενσυναίσθηση εμπεδώνεται και αναβαθμίζεται σε αρετή. Τότε ο «άλλος» αναδεικνύεται, ως πρόσωπο και αγαθό συνάμα. Με τη συμβολή της εμπιστοσύνης αναπτύσσονται μεταξύ των προσώπων η φιλότητα, η αδελφοσύνη, η ανυστερόβουλη  αγάπη  και τελικά αναδύεται η ελπίδα. Το οξυγόνο της ζωής μας.

Η εμπιστοσύνη, ως αξία της ιερότητας συνιστά το βασικό δεσμό στερεότητας κάθε ανθρώπινου συνόλου. Εάν η εμπιστοσύνη μηδενισθεί το σύνολο καταρρέει. Βέβαιος μηδενισμός της εμπιστοσύνης επέρχεται σε περιπτώσεις  στρέβλωσης της πραγματικότητας (αυταπάτες), έλλειψης ευπρέπειας και κακοήθειας, οπότε αναπτύσσεται ο επικίνδυνος εγωτισμός και εκλείπει η ενσυναίσθηση, δηλαδή η βασική αρετή  τού να μπαίνει ο ένας στη θέση του άλλου.

 Χείριστη συνέπεια είναι η ανάδειξη, ως κυρίαρχων ατόμων στην Κοινωνία εκείνων, οι οποίοι δεν αποπνέουν εμπιστοσύνη, οπότε επικρατεί μια απέραντη δυσπιστία, αβεβαιότητα και  αντιπαλότητα. Τότε ο διάχυτος φόβος και τρόμος  μηδενίζει κάθε υγιές κοινωνικό φαινόμενο. Σε αυτό το δραματικό σημείο απελπισίας τείνει να φθάσει (εάν δεν έχει φθάσει!) η μαζικού χαρακτήρα κοινωνία μας.

             Η ανάγκη είναι επιτακτική όσο ποτέ. Η αβεβαιότητα, ο φόβος ακόμη και ο τρόμος για την αυριανή μέρα μάς έχουν καταστρέψει τη ζωή μας.  Κάθε ατομική ευτυχία μέσα στην οδύνη του διπλανού μας είναι πάντοτε προσωρινή. Ο διπλανός μας δεν πρέπει να θεωρείται αντίπαλος, αλλά συνοδοιπόρος και αρωγός μας. Οφείλουμε  να βλέπουμε  τα αληθινά, τα ωραία και καλά του στοιχεία, τα οποία έχει, όπως και εμείς, φυσικά, έχουμε. Το μόνο αντίδοτο στην αβεβαιότητα και  στο φόβο είναι η ελπίδα, η οποία αναδύεται από την αγάπη  και την αδελφοσύνη, που με τη σειρά τους αναδύονται από την εμπιστοσύνη, ως ανάδυση της αρμονικής σύνθεσης της αλήθειας, της ωραιότητας και της αγαθότητας.

Οι σωστοί και δίκαιοι νόμοι εδραιώνουν την αμοιβαία εμπιστοσύνη. Δεν αρκεί όμως η δια της βίας επιβολή τους. Απαιτείται η ενσυνείδητη εφαρμογή τους. Απαραίτητη είναι  και η αιδώς  για αποφυγή της προσβολής της προσωπικής μας τιμής, η οποία, δυστυχώς, αργεί. Απαιτείται ο  πρακτικός λόγος, ο εθισμός και η αντίστοιχη καλλιέργεια. Προπαντός,  όμως,  απαιτείται η τεράστια ψυχική δύναμη  να ξεφύγουμε, ενσυνείδητα, από το εύκολο και να στραφούμε σε εκείνο που αξίζει, αλλά είναι πιο δύσκολο.

Όλα αυτά τα προαπαιτούμενα είναι θέματα ολιστικής παιδείας που θεωρεί ως η ύπατη αξία τον Άνθρωπο και συνδυάζει τις γνώσεις με την ηθική συγκρότηση για ένα ανθρώπινο γίγνεσθαι.  Συμπεριλαμβάνει την αγωγή (εκ του ρήματος άγω, λατινικό educere, που σημαίνει οδηγώ το παιδί έξω από τον εαυτό του, το παρακινώ να αυτοδομηθεί και του παρέχω τα μέσα για να το επιτύχει). Αυτός  είναι ο βασικός σκοπός της οικογένειας και της  κοινωνίας. Σταδιακά μετατρέψαμε αυτό το ρόλο σε μια παροχή γνώσης, (τροφής), για να ανταπεξέλθει στον ανταγωνισμό. Το educere (οδηγώ έξω από) υποβαθμίστηκε σε educare=τρέφω).

 

Εφόσον ο Άνθρωπος αποφασίσει να μην είναι αντικατοπτρισμός του Υπέρτατου Όντος (Πανσόφου, Πανωραίου και Πανάγαθου), που συνιστά την μεταφυσική Πηγή Ελπίδας, αλλά να στηριχτεί στις δικές του δυνάμεις για τη  διαμόρφωση της ζωής του, τότε οφείλει δια της ολιστικής παιδείας να μάθει να σκέπτεται , να συναισθάνεται και να ενεργεί κατά ένα συμβατό με τον συνάνθρωπό του τρόπο για να οικοδομηθεί η αμοιβαία εμπιστοσύνη αναζητώντας  οδούς   προς τις τρεις θεμελιακές αξίες:

·         την σοφία, από την οποία αναδύεται η αντικειμενική αλήθεια

·         το κάλλος, από το οποίο αναδύεται η γενικότερη ευαρέσκεια και

·         την αγαθότητα, από την οποία αναδύεται η ευρύτερη ολβιότητα.

 

Η εμπιστοσύνη συνιστά την ικανή και αναγκαία συνθήκη αγαστής συμβίωσης και σύμπραξης των πολλών, από την οποία και μόνον αναδύεται η πολυπόθητη ελπίδα για ένα πιο ευοίωνο μέλλον της Κοινωνίας μας.

Εκατομμύρια ανθρώπινες ψυχές έχουμε παγιδευτεί σε ένα… «ειδησιακό» και «διαφημιστικό» εμπορευματοποιημένο καταιγισμό και δε μπορούμε να βρούμε εναλλακτικές πορείες ευχαρίστησης και ευτυχίας.  Και όμως υπάρχουν, εάν βρούμε την αισιοδοξία μας, που αποπνέει  μια πραγματική αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση.

 Θα προτείναμε να ξεκινήσουμε από τα πιο απλά. Να επιλέγουμε  μέσα από το χάος της φαινομενικής πραγματικότητας, ό,τι πιο αληθινό, ό,τι πιο ωραίο και ό,τι πιο καλό και να τα συνθέτουμε αρμονικά με τα αντίθετά τους, τα οποία οφείλουμε  υποβαθμίζουμε.

  Ίσως, αυτός ο δρόμος είναι πιο βατός μέσα στις δυσκολίες που προκαλεί η σημερινή μαζική Κοινωνία. Ας μη καταπίναμε αυθόρμητα το κάθε κακό, το κάθε ψέμα και αποτρόπαιο.

            Ας προχωράμε στα παραδείγματα της φύσεως και της ζωής, τα οποία είναι συνθέσεις κατά βάση αντιθέτων με τη αρχή της χρυσής τομής (αναλογίας) και του άριστου μέτρου. Όλες οι ανθρώπινες αρετές, είναι, ακριβώς, συνθέσεις  αντιθέτων!

Έτσι θα αντιμετωπίζουμε τις δυσκολίες πιο έλλογα και η αβεβαιότητα περιορίζεται σε επιτρεπτά  όρια.

 Τότε σκεπτόμαστε πιο καθαρά, αισθανόμαστε πιο ωραία και ενεργούμε πιο έντιμα και δημιουργικά.

                                                                                               Δημήτρης  Μπάκας

                                                                                                 Νοέμβριος 2020

ΕΟΡΤΗ ΤΩΝ ΕΝΟΠΛΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ: 21 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ Δημήτρης Κ. Μπάκας

 

« Δεν ζει χωρίς Πατρίδα η ανθρώπινη ψυχή»( Παλαμάς).

Και εάν ακόμη επιτευχθεί το απίθανο μια πλανητική  Συνομοσπονδία Κρατών, οι Πατρίδες θα υπάρχουν πάντα, γιατί ο άνθρωπος μόνον μέσα στην Πατρίδα βιώνει με πληρότητα τον εαυτό του.

Η Πατρίδα ξεπερνάει το κατώφλι της ιερότητας και εισέρχεται στην αγιότητα, «…απάντων τιμιώτερον και αγιότερον …εστί η πατρίς..» (Σωκράτης). Κρυσταλλώνεται στην ιστορική διαδρομή και εκφράζει το ευαγές μέλλον των επόμενων γενεών. Οι γενεές δεν χωρίζονται μεταξύ τους. Η καθεμιά φέρνει μέσα της όλες τις προηγούμενες και τις επόμενες. Έτσι πλάθονται πολίτες,  οι οποίοι  δημιουργούν Πατρίδα ευυπόληπτη και αξιοπρεπή. Όχι απομονωμένη και τυφλή! Αλλά Πατρίδα σεβαστή στους άλλους, που σημαίνει σεβαστή πρώτα σε εμάς.  Τέτοια, όμως,  Πατρίδα δημιουργούν οι σωστοί πολίτες, που αντίστοιχα πλάθονται  με τη δοκιμασμένη ολιστική παιδεία.

Το αίσθημα ασφάλειας είναι το πρώτιστο και το ισχυρότερο που βιώνει κάθε έμβιο ον. Γιατί η  βασική προϋπόθεση της ζωής είναι η εξασφάλιση της ύπαρξής της. Η ακεραιότητα της Πατρίδας μας, συνιστά το πρώτιστο καθήκον των Ενόπλων Δυνάμεων. Είναι, όμως, και μια  υποχρέωση προσωποπαγής για τον καθένα μας, που ζει και απολαμβάνει τα αγαθά της ζωής στη Χώρα μας. Γι’ αυτό η στρατιωτική θητεία δεν εξαγοράζεται, πλην αδήριτης, προσωπικής ανικανότητας.

 Όσο πιο πολύπλευρη είναι η πνευματική καλλιέργεια τόσο πιο γόνιμη καθίσταται η εξειδικευμένη εκπαίδευση. Αυτή η ολιστική παιδεία  καλλιεργείται  στα Παραγωγικά Στρατιωτικά Σχολεία και  αφορά σε όλο το φάσμα του ανθρώπινου γίγνεσθαι: γνωστικό, θυμικό(φρόνημα) και ηθική συγκρότηση, τα οποία εξελίσσονται δια βίου. Είναι η ανδραγωγία ηγητόρων, οι οποίοι θα κληθούν, εάν απαιτηθεί, να οδηγήσουν τους νέους μας στη μάχη και ακόμη στην αυτοθυσία.

Απόκτηση ηγετικών προσόντων  σημαίνει ανάπτυξη εμπιστοσύνης και κατανόησης των ανθρώπων. Ενσυναίσθηση, όραμα, ολιστική νοημοσύνη, πολυμάθεια, ικανότητα πολύτροπης δράσης. Αντιμετώπιση της αβεβαιότητας και του απροόπτου. Αρμοστικότητα, σύνεση, σωφροσύνη και κοινή  πίστη, βούληση και προσπάθεια. Πάνω από όλα, αγάπη για τον διπλανό. Προσωπική ευθύνη και συναδελφοσύνη μαζί.

Πρώτιστη ενέργεια του  Πρώτου Κυβερνήτη της Νεότερης Ελλάδας  Καποδίστρια, για να δώσει ελπίδα ζωής και μέλλον στην καθημαγμένη Πατρίδα, ήταν να ιδρύσει τη Σχολή Παραγωγής Αξιωματικών που θα δομούσε προσωπικότητες με προσόντα να οδηγήσουν τους νέους  στην αγάπη για την Πατρίδα  τους. Τους ονόμασε «Ευέλπιδες», ήτοι «καλές ελπίδες» του Έθνους, γιατί αυτοί θα δομούσαν τα υπεύθυνα μέλη της Κοινωνίας. Αυτή είναι  η αποστολή της Σχολής Ευελπίδων, όπως και όλων  των Στρατιωτικών  Σχολών,  και δεν έχει αλλάξει, ούτε μπορεί να αλλάξει ποτέ στο μέλλον. Η αειφόρος ρήτρα: «άρχεσθαι μαθών άρχειν επιστήσει» είναι  στην ουσία της  η «πνευματική ατμομηχανή»  της  εθνικής  ανδραγωγίας των νέων μας για καταστούν ικανοί να φέρουν όπλα και να επωμισθούν την ευθύνη της ακεραιότητας της Πατρίδας μας.

Δεν μεταλλάσσεται δια μαγείας ο άνθρωπος σε αγωνιστή πολέμου. Πρέπει να καταστεί πρώτα  αγωνιστής της ζωής. Να αντιμετωπίζει τα προβλήματα που πάντα απρόοπτα έρχονται και δεν μπορεί να τον απαλλάξει από αυτά κανένας άλλος, εάν και ο ίδιος δεν καταβάλει την προσπάθεια, που του ανήκει. Τέτοιους  ευσυνείδητους πολίτες απαιτεί η ευνομούμενη Δημοκρατία

Η ακεραιότητα της Πατρίδας διασφαλίζεται με τη φιλοπατρία ολόκληρου του λαού. Μια ανυπέρβλητη  δύναμη για ζωή, που τον εξοπλίζει με αρετές, πιστεύω, φιλότητα, ελπίδα, μελλοντική προσδοκία! Μια αγάπη για  κάτι το ιερό και άγιο, την Πατρίδα. Τότε  το   καλό  της Πατρίδας,  συνιστά υπόθεση του καθενός μας και η ατομική μας ελευθερία υπόθεση όλων. Αυτό το  πιστεύω πρέπει να έχει και ένας πολίτης άξιος να ζει σε μια δημιουργική Δημοκρατία.  Γι’ αυτό ακριβώς τον λόγο  διατεινόμαστε ότι η στρατιωτική θητεία συνιστά διαχρονική δημοκρατική αξία.

Το Στράτευμα συνιστά και θα συνιστά και στο μέλλον το πρότυπο εύρυθμου, αποδοτικού και δημιουργικού πολύτροπου Φορέα της Πατρίδας μας. Η συνοχή του ερείδεται στην ενσυνείδητη πειθαρχία. Ήτοι στο ιδανικό σημείο της χρυσής αναλογικής σύνθεσης, ως μέτρον άριστο,  μεταξύ της αυθαιρεσίας και της καθυπόταξης.  Οι Ένοπλες Δυνάμεις με την ευέλικτη δομή και την  αρμοστικότητα στις απαιτήσεις του διαρκώς εξελισσόμενου περιβάλλοντος συνιστούν  το πρότυπο παράδειγμα εύρυθμου «ζωντανού οργανισμού», που δημιουργεί συνθήκες ικανοποιητικές στο προσωπικό του, αλλά και από τον οποίο αναδύεται υψηλός βαθμός εμπιστοσύνης για όλο τον Λαό.

 Η έννοια της φιλοπατρίας, την οποία οι πρόγονοί μας θεωρούσαν, ως ύπατη αρετή, σήμερα μεταλλάχθηκε και κακοποιήθηκε.  Είναι απόλυτη ανάγκη να  προβούμε σε μια Πανελλήνια εθνική εγρήγορση. Να ορθώσουμε το πνευματικό ανάστημα της Αιώνιας Ελλάδας.  Η Ελληνική  Φυλή  στέκεται στην ύπατη βαθμίδα, γιατί είναι η κοιτίδα και  η μητέρα παντός πολιτισμού.  «Όποιος σκέπτεται σήμερα, σκέπτεται ελληνικά, έστω κι αν δεν το υποπτεύεται» (Romilly). Δεν αμφισβητείται από  κανέναν ότι οι Πρόγονοί μας υπήρξαν οι φωτοδότες της Οικουμένης, στη σκέψη και τον ανθρωπισμό.

 Εμείς, όμως, νιώθουμε ότι είμαστε γνήσιοι απόγονοί τους;  Όχι, μόνον στα λόγια, αλλά και στην ουσία μας; Η γλώσσα μας, η Παιδεία μας, η Σκέψη μας έχουν τα στοιχεία της αδιάλειπτης συνέχειας της  καταγωγής μας, όπως αυτά μετεξελίχθηκαν  στη ροή της Ιστορίας και εμπλουτίσθηκαν στις εξελίξεις της ζωής της ανθρωπότητας;  Αποκτήσαμε μια ταυτότητα δική μας, χωρίς να είμαστε ανένταχτοι στο σύγχρονο περιβάλλον;  Πάντα υπάρχει μια διακριτή και ευανάγνωστη προσωπικότητα κάθε λαού. Εμείς οφείλουμε να έχουμε τη δική μας! Απαιτείται να δημιουργήσουμε μια σύγχρονη Πατρίδα εφάμιλλη των προηγμένων Εθνών της Γης. Αυτοδύναμη,  αυτοοργανούμενη, δημιουργική, προοδευτική,  η οποία να εμπνέει τους νεότερους και να δίνει αισιοδοξία.

Οι νέοι μας είναι οι «ευέλπιδες»  του Έθνους μας και πρέπει να είναι πρωτοπόροι. Μαζί  και τα λαμπρά παιδιά μας , που απόκτησαν εμπειρία προόδου στο Εξωτερικό, όπως και τα Ελληνόπουλα της Ομογένειάς μας. Όλοι μαζί! Και οι παλαιότεροι με το παράδειγμά τους  νιώθοντας  το βάρος της ευθύνης από τη σοφία  της ζωής.

 Και εάν οι αριθμοί είναι αρνητικοί,  η ποιοτική υπεροχή  ασφαλώς θα αποδώσει θετικό αποτέλεσμα. Ας ανυψώσουμε και ας προβάλλουμε προς όλες τις κατευθύνσεις έναν πολιτισμικό παλμό και φρόνημα. Ας απλώσουμε χέρι συνεργασίας στο διπλανό μας. Ας φτιάξουμε όλοι μαζί  τη σύγχρονη Πατρίδα μας, πρωτοπόρο  Μέλος της Διεθνούς Κοινότητας.

 

Τιμούμε σήμερα ( 21 Νοεμβρίου) τα στρατευμένα νιάτα της Πατρίδας μας. Τους νέους εκείνους που διαθέτουν, αντίθετα με άλλους, που με διάφορα προσχήματα προσπαθούν να το αποφεύγουν, ένα ελάχιστο χρονικό διάστημα από τη νεανική τους ζωή για να προετοιμαστούν για το ύψιστο καθήκον προς την Πατρίδα τους. Σε αυτά τα παιδιά μπορούμε να πούμε  από καρδιάς, ότι θα είναι σε όλη τους τη ζωή υπερήφανοι  για την προσφορά τους αυτή. Και πέρα από αυτό θα  έχουν ωφεληθεί σε τεράστιο βαθμό οι ίδιοι προσωπικά, γιατί η δημιουργική στρατιωτική θητεία συνιστά μοναδική ευκαιρία ανάπτυξης των αρετών της ενσυνείδητης πειθαρχίας,  της αυτοπεποίθησης, της αυτοεκτίμησης, όπως και  μοναδικών εμπειριών εξοικείωσης με τις αντίξοες συνθήκες διαβίωσης  στις πολεμικές συνθήκες αλλά και της καθημερινής ζωής.

Τιμούμε τα στελέχη των Ε.Δ. γιατί χωρίς αυτά δε θα υπήρχε αξιόπιστος Στρατός. Τους άνδρες και τις γυναίκες , οι οποίοι αψηφούν τις σειρήνες της ευζωίας  και προτιμούν να υπηρετήσουν δια βίου ένα από τα πιο απαιτητικά, θα λέγαμε σκληρά, αλλά τιμημένα λειτουργήματα.  Σε αυτούς τους ωραίους Συναδέλφους θα λέγαμε ότι πρέπει να διατηρήσουν υψηλά τα οράματά τους, να εμποτισθούν με πάθος για την υψηλή αποστολή τους και να αποκτήσουν εμπειρίες που θα τους καταστήσουν ικανούς να οδηγήσουν τα ελληνόπουλα στη νίκη, εάν το χρειασθεί η Πατρίδα μας. Ας μη πικραίνονται εάν οι θυσίες τους δεν αναγνωρίζονται πάντοτε και από όλους. Ο Ελληνικός λαός στη σιωπηρή του πλειονότητά του τούς συμπαραστέκεται και επάνω τους βρίσκει το πιο έμπεδο στήριγμα!

Σήμερα τιμούμε ιδιαίτερα όσους πρόσφεραν μέλη του σώματός τους και δακρυσμένοι μας συμπαραστέκονται ανάπηροι και μάρτυρες των αγώνων υπέρ βωμών και εστιών. Τους αγκαλιάζουμε ψυχικά και τους ευχαριστούμε θερμά. Αλλά προπαντός σήμερα τιμούμε Εκείνους που πρόσφεραν το δικό τους «μοναδικό» αγαθό, τη ζωή τους, για τη σωτηρία της ελευθερίας της Μοναδικής μας Πατρίδας.

 

Πέρα από τα καταγεγραμμένα με «χρυσά γράμματα» στις Δέλτους της  Ιστορίας της Πατρίδας μας κατορθώματα, την  προσφορά σε αίμα  και ψυχές στα πεδία των Μαχών του Έθνους μας, μια ευεργετική γενναιοδωρία, στην οποία χρωστάμε σήμερα και τη δική μας ευημερία, οι Ένοπλες Δυνάμεις  προσφέρουν μια ανεκτίμητη και κορυφαία διττή «παραγωγική» προσφορά:

Το αίσθημα ασφάλειας έναντι εξωτερικών απειλών και την ευρεία παιδεία(ανδραγωγία), που αναπτύσσει πρόσωπα υπεύθυνα για τη δημοκρατική κοινωνία μας.

                                                                          

                                                                              Δημήτρης Κ. Μπάκας

                                                                                   Νοέμβριος 2020