Α-ΝΟΗΤΕΣ ΑΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΕΣ!

       

Α-ΝΟΗΤΕΣ ΑΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΕΣ!

   ΠΡΟΟΙΜΙΟ.

Πόλωση είναι η μαγική έννοια για συσπείρωση ατόμων. Τα κόμματα σε αυτή οφείλουν την υπόστασή τους. Επιστρατεύονται εύηχες και βαρύγδουπες λέξεις, με ευρύτατο περιεχόμενο, που δύσκολα προσδιορίζεται. Ο καθένας το εννοεί σύμφωνα με το δικό του κώδικα ενδιαφερόντων και προπαντός των συμφερόντων του.

Όσο πιο εμφανής είναι η διαφορά τόσο πιο ισχυρότερη η πόλωση και η συσπείρωση. Η υπερβολή προκαλεί τον απόλυτο διαχωρισμό.

 Οι μεν με τις ορθές ιδέες και οι αντίπαλοί τους με τις εσφαλμένες. Ακριβώς το αντίθετο ισχυρίζονται οι άλλοι. Και οι πολλοί μένουν αμήχανοι. Τι να διαλέξουν άραγε!

ΕΙΣΑΓΩΓΗ.

Η δημοκρατία αναδεικνύει τις διαφορές. Στην πραγματικότητα τις «θέλει». Τις έχει ανάγκη. Γιατί με αυτές αποκαλύπτονται όλες οι πλευρές της πραγματικότητας. Από την, εν μέτρω, εκδήλωση των διαφορών αναφύονται η μοναδικότητα, η διαφορετικότητα, η ατομικότητα. Κοντολογίς η προσωπικότητα των μελών της.

Ο νους του ανθρώπου, όπως, άλλωστε, όλα τα αισθητήρια όργανά του διακρίνουν πιο εύκολα τις αντιθέσεις  και λιγότερο τις ομαλότητες και τις αρμονίες.

Στο μικρό αυτό άρθρο δεν θα ασχοληθούμε με έννοιες , που φαίνονται ως άκρως αντίθετες αλλά στην πραγματικότητα έχουν δυσδιάκριτα όρια μεταξύ τους, όπως:  πρόοδος και συντήρηση, δεξιά και αριστερά, ηθικό και μη, αληθινό και ψεύτικο.

 Θα σταθούμε σε δυο τρανταχτά συνθήματα:  Ανθρώπινα Δικαιώματα, Ελευθερία, Δημοκρατία απέναντι στα: Οικογένεια, Πατρίδα , Θρησκεία.

Είναι άραγε ασύμβατες αυτές οι ωραίες ιδέες! ή κρύβεται μια σκοπιμότητα διχοστασίας, οπότε είναι  ψευδές το δίλημμα!

ΟΡΟΙ- ΕΝΝΟΙΕΣ ΚΑΙ ΣΥΣΧΕΤΙΣΜΟΙ.

 Οικογένεια: Ομάδα ατόμων, που συνδέονται μεταξύ τους με δεσμούς αίματος, γάμου, υιοθεσίας και  διαμένουν κάτω από την ίδια στέγη. Είναι η ζεστή φωλιά, στην οποία επωάζεται ως καρπός αγάπης η ίδια η ζωή. Εκεί το άτομο δημιουργεί τα πρώτα και πιο σταθερά ριζώματα της προσωπικότητας. Στεριώνει την ατομικότητά του με την ένταξη σε στενό αλλά συμπαγές ανθρώπινο  σύνολο. Στο πρόσωπο της μητέρας αναγνωρίζει τον άλλον, ως καθρέφτη του εαυτού του. Στην Οικογένεια δομούνται τα θεμέλια της ανθρωπινότητας.

Πατρίδα: Ο τόπος γεννήσεως  ή εγκαταστάσεως , όπου το άτομο διαμορφώνεται  ως προσωπικότητα. Είναι η διευρυμένη μεγάλη οικογένεια.  «Δίχως Πατρίδα δεν ζει η  ανθρώπινη ψυχή». Μέσα στην Πατρίδα γίνεται το μεγαλύτερο συνειδητό πλάτεμα του εαυτού μας.  Δημιουργείται και  το βαθύτερο ρίζωμα στο χρόνο, στην ιστορία και την οιωνεί αιωνιότητα.

Θρησκεία: Ταυτίζεται, συνήθως, με το θρησκευτικό δόγμα. Αλλά συνιστά ένα βαθύτερο συναίσθημα πίστεως, στην  αξία της ιερότητας, με την οποία εκφράζεται η ύπατη σχέση του ανθρώπου με το Θείο. Δημιουργεί την πιο στερεή σύνδεση του ανθρώπου με το άπειρο και με την αιωνιότητα. Οι άνθρωποι, στην πλειονότητά τους,  βρίσκουν τη νοηματοδότηση και ισορροπία του βίου τους. Οι αρνητικές πρακτικές της  οφείλονται στην κακή και δογματική εφαρμογή. Ήτοι είναι εκτροπές από την θεώρηση του Υπέρτατου Όντος, ως κρυστάλλωση της  Σοφίας, του Κάλλους και του Αγαθού. Το αγνό θρησκεύεσθαι συμβάλλει στη ειλικρινή αδελφοσύνη, που είναι η ύπατη αξία μετουσίωσης του ατόμου σε πρόσωπο.

  Ανθρώπινα δικαιώματα:  « Όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ελεύθεροι και ίσοι στην αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα. Είναι προικισμένοι με λογική και συνείδηση και οφείλουν να συμπεριφέρονται μεταξύ τους με πνεύμα αδελφοσύνης» {ΟΗΕ]. Είναι βασικά δικαιώματα και θεμελιώδεις ελευθερίες που δικαιούνται όλοι οι άνθρωποι. Το δικαίωμα στη ζωή και ελευθερία, η ισότητα απέναντι στο νόμο κλπ. Έχουν, ως  βασική προϋπόθεση τον άνθρωπο ως πρόσωπο. Ο σεβασμός στο πρόσωπο του άλλου περιορίζει στο ελάχιστο τις ατομικές ελευθερίες. Όταν αυτό γίνει συνειδητά αποδεχτό μετατρέπεται σε πηγή  ψυχικής ηδονής.

              Ελευθερία: Η δυνατότητα αυτόβουλης και απεριόριστης δράσεως  σύμφωνα με τις επιθυμίες κάποιου. Η καθολική ελευθερία , με τα σημερινά δεδομένα, είναι το σωρευτικό αποτέλεσμα της ατομικής, της κοινωνικής και της πολιτικής ελευθερίας, καθώς και των εσωτερικών ελευθεριών. Η Ελευθερία είναι το ύπατο αγαθό του ανθρώπου. Δεν υπάρχει όμως καμία ελευθερία χωρίς την αντίστοιχη ευθύνη. Ουσιαστικά η ελευθερία είναι μια ιδανική κατάσταση εξισορρόπησης αναγκών, ικανοτήτων, δυνατοτήτων με τις συνθήκες περιβάλλοντος που βρίσκονται σε ένα διαρκή αγώνα αλληλοεπιδράσεων.

    Δημοκρατία: Το πολίτευμα, σύμφωνα με το οποίο η εξουσία [εκ του ρήματος έξειμι] ανήκει στο Δήμο, τουτέστιν τον Λαό. Οι διαχειριστές της εξουσίας είναι  εντολοδόχοι. Χωρίς Δήμο, ως οντότητα, δεν υπάρχουν Πολιτεία και Κράτος δηλαδή ισχύς για εφαρμογή της βούλησης του δήμου. Η υπόσταση  δήμου απαιτεί ένα βαθμό συνοχής και ανοχής μέσα σε  συναίσθημα του συν-ανήκειν. Με άλλα λόγια απαιτείται αδελφοσύνη. Η μόνη που γεφυρώνει και εξισορροπεί τις αντιθέσεις που οπωσδήποτε ανακύπτουν στην εφαρμογή των ατομικών βουλήσεων. Κατά την εφαρμογή της ατομικής ελευθερίας και  ισότητας, ανακύπτουν αντικρουόμενες συνιστώσες. Η διαφορετικότητα, η ατομικότητα, η ταυτοσημία, η μη απόλυτη συγκρισιμότητα και αντικαταστησιμότητα  και τόσα άλλα μόνον σε ένα πνεύμα αδελφοσύνης, όμοιο με εκείνο της Οικογένειας μπορούν να εξισορροπηθούν με  δίκαιο τρόπο. Άλλως προκαλούνται διασπαστικές τάσεις.

 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ.

·   Όλες οι παραπάνω έννοιες, όπως και οι έννοιες  Έθνος, Πολιτεία, Κράτος, Κοινότητα ,Κοινωνία κλπ αναφέρονται στον Άνθρωπο, ως πρόσωπο., ως «ιερή» οντότητα και  έχουν ως σκοπό την ολβιότητά του. Τις έχει μορφοποιήσει  και  επιλέξει ως αγαθά και αξίες της ζωής του, ό ίδιος ο άνθρωπος, που συνιστά την αφετηρία και το τέλος.

·   Η οικογένεια, η Πατρίδα, η Θρησκεία έχουν ως στοιχείο τους ένα βαθμό ιερότητας. Η αξία του ιερού φέρνει τα άτομα πιο κοντά γιατί τα προβάλλει ως πρόσωπα σε ευρύτερους χώρους και χρόνους, μέχρι την αιωνιότητα. Η ιερότητα είναι αγνή , όταν κρυσταλλώνεται στην αλήθεια, το κάλλος και το αγαθό. Διαφορετικά καθίσταται πηγή φανατισμού.

·   Η δημοκρατία αναδύεται από το μέτρο των χρυσών αναλογιών. Μόνον μια δημοκρατία , η οποία σέβεται την αναλογία του κάθε συστατικού της[πολιτικού,  παιδείας, οικονομικού, δικαιοσύνης, εθνικής άμυνας κλπ]  μετουσιώνεται σε πηγή ολβιότητας, οπότε τα ανθρώπινα δικαιώματα αναδύονται ως θαλερές ποιότητες.

·   Η Δημοκρατία δεν είναι μια απλή ονομαστική κατάκτηση. Είναι ιδανικό που  συνεχώς διαφεύγει. Είναι ένα διαρκές κοινωνικό πρόταγμα όλων των μελών της.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ.

Η ζωή του ανθρώπου είναι μια σύνθεση ενεργημάτων με ξεχωριστό  ρόλο  και αξία. Όλες οι αξίες πρέπει να θεωρούνται ταυτόχρονα. Ποτέ και καμία κυριαρχία ενός στοιχείου επί των λοιπών. Συντονισμός μόνο. Από την αρμονική σύνθεση, μέσα στα πλαίσια της χρυσής αναλογίας, όλων των δραστηριοτήτων, αναδύεται η ολβιότητα των μελών της κοινωνίας.

 Τούτο είναι άλγημα πολιτών- προσώπων τα οποία διαμορφώνονται με την παιδαγωγία και την ανδραγωγία.

Δεν υπάρχει, λοιπόν,  ασυμβατότητα των παραπάνω αγαθών και αξιών. Είναι επιδεκτικά αρμονικής σύνθεσης.

 Τα περί αντιθέτου συνιστούν απλές ιδεοληψίες για συσπειρώσεις που οδηγούν εκ του ασφαλούς στην καταστροφή καθόσον προκαλούν  διχοστασία και αντιπαλότητες.

                                                                                    Δημήτρης  Μπάκας

                                                                                     Μάιος 2014

ΟΙ ΠΙΟ ΕΛΠΙΔΟΦΟΡΕΣ ΑΞΙΕΣ ΜΑΣ. Γράφει ο Δημήτριος Μπάκας

·         Καταπίστευμα # 1 του  Ιωάννη Καποδίστρια.

1828, πρώτος χρόνος διακυβέρνησης και ο πρώτος Κυβερνήτης της Ελλάδας αποφασίζει να ιδρύσει τη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων [ΣΣΕ].

 Σοφή απόφαση  με βαθύτερο μελλοντικό νόημα. Ακόμη και για σήμερα.

Υπόσταση Πολιτείας ουσιαστικά δεν υπήρχε. Δεν είχε καν αναγνωριστεί η  εθνική μας ανεξαρτησία. Η Χώρα, μιας πατημασιάς έκτασης, καθημαγμένη από τον επαναστατικό  αγώνα και τις εσωτερικές έριδες ήταν έρμαιο στις προσωπικές επιδιώξεις των Οπλαρχηγών.

Λιγοστά ανώτερα  πνεύματα είχαν εθνική συνείδηση.

 Και ο Ιωάννης Καποδίστριας, διανοούμενος λάτρης του Διαφωτισμού, πολύπειρος  πολιτικός και διπλωμάτης, άριστος γνώστης της νέας ευρωπαϊκής τάξεως φθάνει στην Ελλάδα, με το μεγάλο εθνικό όραμα και καταπίστευμα: Να αναμορφώσει τη Χώρα σε μια εύρυθμη και ευνομούμενη  Πολιτεία, αντάξια της αίγλης της. Ήτοι σε κράτος σύγχρονο, πειθαρχημένο, δημοκρατικό, ομότιμο εταίρο της  Ευρώπης.

·         Καταπίστευμα #2 του Ιωάννη Καποδίστρια.

      Τα  ελληνόπουλα πρέπει να αναλαμβάνουν  στους ώμους τους τη βαριά ευθύνη της ακεραιότητας της Πατρίδας.

 Γι’ αυτό ακριβώς το σκοπό το Πρώτο Ανώτατο Ίδρυμα, που ίδρυσε ήταν η ΣΣΕ.

 Το Έθνος είχε  και έχει πάντοτε την ανάγκη από στρατιωτικούς ηγήτορες. Δηλαδή, ό,τι πιο κρίσιμο προσωπικό. Ήτοι προσωπικότητες, που διαθέτουν τις ικανότητες, αλλά και τη βούληση να οδηγήσουν τη δραστηριότητα των άλλων ανθρώπων προς ένα σκοπό αναγνωρισμένης αξίας.  Και εάν απαιτηθεί, στο ύψιστο ηθικό καθήκον , την αυτοθυσία.

 Ο Κυβερνήτης ονόμασε τους μαθητές της  Ευέλπιδες, ήτοι «καλές ελπίδες του Έθνους».

 Ένα δάκρυ κύλησε στο πρόσωπό του Κυβερνήτη, όταν ο ίδιος τους τοποθετούσε τα διακριτικά των πρώτων Ελλήνων αξιωματικών.

Η εντολή σαφής: « ..να διδαχθούν την αρετήν και την μετά λόγου πειθαρχίαν».

 Την όποια αγωγή θα ελάμβαναν θα την μεταλαμπάδευαν και σε όλα τα  ελληνόπουλα. Αυτό επιτεύχθηκε  και ο θυμόσοφος Λαός  το αναγνώρισε: «Ο Στρατός είναι το καλύτερο Σχολειό» είπε. Έκτοτε  με αυτή την έννοια παραμένει, ο Εύελπις,  στη συνείδηση κάθε Έλληνα

·   Ο Εύελπις, ως αειφόρος αξία.

[ΣΣ: όπου αναφέρεται Εύελπις εννοείται και ο Ναυτικός Δόκιμος και ο Ίκαρος.] 

  Η όλη αρχιτεκτονική δομή της προσωπικότητας του ευέλπιδος εδράζεται στη πιο εμμενή  αξιολογική κλίμακα: Την ύπατη  βαθμίδα των αξιών, το ιερό , κατέχει η Πατρίδα, στην οποία ο Εύελπις ορκίζεται, δια βίου, να «φυλάττει πίστη…».

Με όραμα την Πατρίδα προσδιορίζει πιο κρυστάλλινα τις λοιπές αξίες της ζωής του.

Η αλήθεια πραγματώνεται  στην ακεραιότητά της.

 Το κάλλος στην αυτόνομη συνειδητή αυτοπειθαρχία, που δεν συντρίβει την προσωπικότητα, αλλά μεταβάλλει τους πολλούς σε ένα ευκίνητο και άθραυστο ενιαίο όργανο.        Τέλος, ως ύπατο αγαθό θεωρείται το καλό ολόκληρου του  Έθνους.

 Επί της στερεής αυτής θεμελιακής βάσεως δομείται το πιο ευσταθές χωροδικτύωμα με τις αναδυόμενες αξίες, που νοηματοδοτούν τη ζωή κάθε ανθρώπου και  συνέχουν  κάθε λαό:

Την εμπιστοσύνη, την αγάπη[φιλότητα, συνανήκειν, αδελφοσύνη] και την ελπίδα. 

Με αυτή την παιδεία γαλουχούνται οι ευέλπιδες όλων των εποχών. Με αυτά τα νάματα  η ΣΣΕ απέδωσε στο  Έθνος χιλιάδες στελέχη, τα οποία οδήγησαν τα ελληνόπουλα στο τριπλασιασμό του αρχικού «προγεφυρώματος» και στη δημιουργία αξιοπρεπούς  Πατρίδας, η οποία, παρά τους πολέμους, τις εθνικές διχοστασίες και τις τραγωδίες της τελικά  εξασφάλισε στους Έλληνες με απλοχεριά  την πολυπόθητη ευημερία. 

  Να γιατί πιστεύουμε, ότι ο Εύελπις είναι πρότυπο παιδείας και συνιστά  αειφόρο αξία. Είναι εκπαιδευτής μαχητών, αλλά και διδάχος και ανδραγωγός των νέων και ως πολίτης είναι θεματοφύλακας των αξιών μιας εύρυθμης και ευνομούμενης  Πολιτείας.

• Το αξιακό καταπίστευμα της γενιάς του 1940.

 Η Γενιά του 1940 άφησε ανεξίτηλο το δικό της καταπίστευμα.

Κατέδειξε και απέδειξε ότι ένας και μοναδικός τρόπος υπάρχει για τη διδαχή αξιών: Το προσωπικό παράδειγμα.

 Μας κληροδότησε:

1.      Να θεωρούμε  την Πατρίδα, ως ιδανικό συνειδησιακό τόπο αυτοπραγμάτωσής  μας.

2.      Να καλλιεργούμε τις πανανθρώπινες θεμελιακές αξίες δόμησης πολύπλευρης προσωπικότητας, τη «σοφία»[ αλήθεια], το κάλλος  [ ωραιότητα] και την ισχύ[ ηθική]. Απόπου  αναδύεται η ιερότητα.

3.      Να διδάσκουμε στους νέους μας με το δικό μας παράδειγμα την αυτοπειθαρχία και την ευπείθεια  στους νόμους, που ορίζουν  το μέτρο  για το μέγιστο της ελευθερίας της δημοκρατικής συμβίωσης.

4.      Στον πόλεμο αλλά και στην ειρήνη η ελευθερία της Πατρίδας, που είναι προϋπόθεση και της δικής μας ελευθερίας, εξασφαλίζεται, μόνον, χωρίς την άκρατη διχοστασία.

• Ένας αναστοχασμός και μια απόφαση που αξίζει.

      Η  κρίση που βιώνει η Χώρα μας, θαρρούμε, ότι μπορεί να αποτελέσει τη μεγαλύτερη «ευκαιρία» για ανάνηψη.

Το πάθημα μπορεί να γίνει μάθημα και να μας προσδώσει  ισχύ για ολική επαναφορά των δοκιμασμένων  αξιών μας. Αυτό δε σημαίνει οπισθοδρόμηση, αλλά επιστροφή στις σταθερές, που μας δίδαξε η εμπειρία των λαών.

Να τοποθετήσουμε και πάλι στην πρώτη βαθμίδα των αξιών μας τη σωτηρία και την αξιοπρέπεια της Πατρίδας, αφού όμως,  προσδιορίσουμε ποιας μορφής  Πατρίδα θέλουμε.

 Άραγε μια Ελλάδα στριμωγμένη στο «οικονομικό  καναβάτσο», που τη λοιδορεί όλη η παγκόσμια αρένα και  για την οποία οι  απανταχού ομογενείς μας ντρέπονται, ενώ εμείς οι ίδιοι τη μισούμε! Μια άχρωμη και απρόσωπη μονάδα, που θα τρέφεται από το φως των άλλων ή με μια δημιουργική  εθνική προσωπικότητα, αξία όχι μόνον να δέχεται , αλλά και να χαρίζει στους ανθρώπους ολόκληρου του Κόσμο μας, όπως έκανε πάντοτε,  κοινωνικές  και πολιτισμικές   αξίες!

                                                                                           

·         Η  Εθνική Άμυνα είναι απόλυτα συλλογική υπόθεση.

 Δεν νοείται άμυνα χωρίς υγιές  κοινωνικό, οικονομικό, παιδευτικό στοιχείο. Η Εθνική Άμυνα αρχίζει από το άτομο και ολοκληρώνεται στις Μεραρχίες των συνόρων και στα Γενικά Επιτελεία.

Την ύπαρξη του Στρατού επέβαλε πάντοτε η αδήριτη ανάγκη της άμυνας της Πατρίδας, που είναι προϋπόθεση όλων των άλλων ζωτικών  λειτουργιών.

Για τη δημοκρατία η εθνική άμυνα συνιστά πρωταρχικό στοιχείο υπόστασης

Η Δημοκρατική Πολιτεία λειτουργεί, ως ενιαίος οργανισμός, έστω και εάν στηρίζεται σε επιμέρους εξειδικευμένους θεσμούς. Η σωστή και εναρμονισμένη λειτουργία του κάθε θεσμού επηρεάζει το Όλον.

 Το στρατεύεσθαι για την Πατρίδα συνιστά ύπατη δημοκρατική αξία[γι’ αυτό ο τύπος απαρεμφάτου], καθόσον υπερασπίζεται το ύπατο  αγαθό της ελευθερίας της .

 Το στρατεύεσθαι είναι προσωποπαγές καθήκον όλων μας, πλην, φυσικά, όσων  αδυνατούν. Η στρατιωτική θητεία δεν πρέπει να απαξιώνεται.

·         Το  «στρατεύεσθαι εν ειρήνη» συνιστά αυταξία.

      Στην ειρήνη ο Στρατός προετοιμάζει τους νέους μας για την κρίσιμη ώρα της μάχης. Η στρατιωτική εκπαίδευση δεν είναι μια απλή εκμάθηση   χειρισμού του οπλισμού. Αυτό είναι το ελάχιστο έργο και θα αρκούσε ένας μικρός χρόνος στράτευσης. Παραβλέπεται η ύψιστη αποστολή της κορυφαίας φάσεως της ανθρώπινης αγωγής η στρατιωτική αγωγή, η οποία, ως προσωπική ενεργητική μέθεξη στο  ύπατο αγαθό της ελευθερίας την καθιστά πρώτιστη δημοκρατική αξία.

Στην πιο κρίσιμη ηλικία, με τη στρατιωτική αγωγή λαμβάνει χώρα  η μετουσίωση του νέου σε μαχητή. 

Ήτοι μέσα σε ένα ιδιάζον κλίμα, πολύ διαφορετικό από το σπιτικό-οικογενειακό, αναπτύσσεται η προαίρεση και η προθετικότητα για ευθύνη του νέου,  λόγω της ορμέμφυτης ανθρώπινης ιδιότητας της κοινωνικότητας [μίμησης].

Προκαλείται μια έντονη συγκινησιακή ενεργοποίηση του συναισθηματικού του χώρου. Ταυτόχρονα αφυπνίζεται ο συνειδησιακός  χώρος, καθόσον βρίσκεται μπροστά στη σκληρή  πραγματικότητα της ευθύνης.  Με το παράδειγμα των μελών της ομάδας  και με ανδραγωγό τον  εκπαιδευτή  αναπτύσσεται η ευγενής άμιλλα. Ο συνειδησιακός χώρος καθίσταται αξιογόνος, απόπου αναδύεται, ως υπέρβαση του εαυτού, η ηθική συνείδηση, που εκφράζεται με τη  βούληση  για προσφορά μέχρι την αυτοθυσία.

Κατά  τη δοκιμασία της στρατιωτικής αγωγής ο νέος ανέρχεται σταδιακά τις   κρισιμότατες παιδευτικές βαθμίδες της αυτοσυνειδησίας, αυτοπεποίθησης και αυτοεκτίμησης.

 Με πλήρη   συνείδηση του  κινδύνου, μέχρι και  πιθανού θανάτου, υπερβαίνει το φάσμα της φοβίας και ξεπερνά το κατώφλι της ατομικότητας  βηματίζοντας σταδιακά στη μέθεξη και σύμφυση με το σύνολο[ ομάδα, στρατός, Πατρίδα], στα οποία συνειδητά πλέον θέλει να ανήκει. Ουσιαστικά διέρχεται από το κατώφλι  της ετερονομίας και ανευθυνότητας προς την  αυτονομία, την ευθύνη και την ελευθερία.

 Συνειδητοποιεί την έννοια της Πατρίδας, ως άξιος να συμβάλει στην ελευθερία της,  και  πλαταίνει τα στενά ατομικά του όρια μέχρι και την αιωνιότητα του Έθνους.

 Δεν είναι μια απλή υπόθεση κάποιων ελάχιστων ωρών  η στρατιωτική αγωγή, αλλά πράξη άλγους και κόπου μεγάλης διάρκειας. Είναι η κορυφαία φάση της πιο έμπεδης δόμησης της προσωπικότητας, γιατί  πρόκειται για την κατάκτηση της κορυφαίας αρετής της ενσυνείδητης πειθαρχίας. Τώρα πια είναι εκείνος, οποίος συνειδητά αποφασίζει. Δεν καθίσταται, όπως κάκιστα λέγεται, «στρατιωτάκι», αλλά ένας ικανός μαχητής του πολέμου και της ζωής.

 Στο Στρατό σφυρηλατούνται ακατάλυτοι υιικοί, πατρικοί και συναδελφικοί δεσμοί, οι οποίοι χαλυβδώνονται σε εμμενείς αξίες και συνιστούν τα στοιχεία της αρμονικής  συνύπαρξης. Ο Στρατός αρτιώνει την αρετή της κοινωνικότητας.

Κατά κανόνα, ΟΙ ΚΑΛΟΙ ΣΤΡΑΤΙΩΤΕΣ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΑΡΙΣΤΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ.

·         Το να έχουμε Πατρίδα, ως οντότητα, είναι πρώτιστη αξία.

 Η Πατρίδα είναι μια πολυσύνθετη και πολύπλοκη  οντότητα, καθόσον μέλη της είναι άνθρωποι με άπειρες ετερογενείς επιθυμίες και βουλήσεις. Είναι πολυποίκιλος ζωντανός οργανισμός. Η επιβίωση όμως κάθε ζωντανού όντος από το απλούστερο ον μέχρι και τη Συνομοσπονδία Κρατών, επιτάσσει τρεις βασικές συνθήκες: 

1.      Αρμονική[ ούτε χαλαρή, ούτε ασφυκτική]  συνοχή των συστατικών.

2.      Μορφή ενιαίας λειτουργικότητας, ως  αυτοοργανούμενο σύνολο.

3.       Ικανότητα αρμονικής σύνδεσης[αρετή] με το περιβάλλον.

Το Έθνος, ως ανθρώπινο σύνολο στηρίζεται κατά βάση στο συναίσθημα που παγιώνεται σε εθνική συνείδηση.

Το Κράτος και η Πολιτεία, κυρίως, θεμελιώνονται στην ορθολογικότητα, που  επιβάλλει τις ανθρώπινες συμβατικές υποχρεώσεις. Οι κοινωνίες και οι κοινότητες συμπληρώνονται και με δεσμούς ηθικής υφής.

 Η Πατρίδα, πιο κοντά ως έννοια με το έθνος, υπερκαλύπτει τις λοιπές ενώσεις ανθρώπων. Αναδύεται σε ανώτερο ψυχικό επίπεδο εκεί, όπου κρυσταλλώνονται οι πεποιθήσεις και τα «πιστεύω». Στην αξία της ιερότητας. Η Πατρίδα είναι, ως εάν  οικογένεια.

 Η ιερότητα μετουσιώνει τον γεννήτορα σε πατέρα και μητέρα.  Τον πλησίον σε αδελφό. Την  συνύπαρξη σε αδελφοσύνη. Μόνον η σχέση-αξία της ιερότητας  μπορεί να συνθέσει τις αντιθέσεις που ανακύπτουν από τις απαιτήσεις της ελευθερίας και της ισότητας των ατόμων.

 Την υπόσταση της Πατρίδας συνέχει το βιωματικό  συναίσθημα ότι ανήκομε σε ένα σύνολο, στο οποίο θέλουμε να ανήκουμε και εκείνο μας δέχεται με αγάπη ως μέλος του [ amae].  Τότε αναδύονται η ευπείθεια, η αυτοπειθαρχία και η εμπιστοσύνη.

·         Η Πατρίδα μετουσιώνει το άτομο σε  Πρόσωπο

Η δημοκρατία είναι σύνθεση αντιθέτων σε ενότητα. Τουτέστιν αρμονία.

Αυτή είναι και το πρόταγμα της εποχής μας. Πως θα ξεπεραστεί ο εγωτισμός και θα θεωρήσουμε ως αξία το αρμονικό συνανήκειν. Αυτό απαιτεί θέληση και η θέληση απορρέει από το εάν θεωρούμε αξία την ύπαρξη υγιούς πατρίδας.

 Ας φανταστούμε  το όνειδος του απάτορα, του απορριπτέου και του παρία!

 Η ελληνική γλώσσα, ετυμολογικά, σηματοδοτεί την έννοια της Πατρίδας, ως την ωραιότερη σύνθεση των κοινών ρόλων του  πατέρα και μητέρας. Πατρική αυστηρότητα και ισχύς μαζί με μητρική αγάπη και φροντίδα. Ύπατος εξουσιαστής ο Νόμος, ο μόνος, που εξασφαλίζει τα ανθρώπινα και πολιτικά δικαιώματά μας, την ελευθερία μας, αφού και εμείς τηρούμε  τις υποχρεώσεις μας.

Πατρίδα σεβαστή στους άλλους, που σημαίνει σεβαστή πρώτα σε εμάς.

Εμείς, με ορθή κρίση να εκλέγουμε τους άξιους ηγέτες μας και εκείνοι να διαχειρίζονται την εξουσία για το καλό όλων.

Πατρίδα ευυπόληπτη και αξιοπρεπή. Όχι απομονωμένη και τυφλή.

Τέτοια, όμως,  Πατρίδα δημιουργούν, όχι τα άτομα, αλλά οι σωστοί πολίτες. Πολίτες ως πρόσωπα, τα οποία πλάθονται  με τη δοκιμασμένη ευρεία παιδεία.

·         «Το αμύνεσθαι περί Πάτρης», συνιστά  δημοκρατική αξία.

    Η εξασφάλιση της Πατρίδας μας είναι προσωποπαγές δικό μας καθήκον. Το τι σημαίνει φροντίδα της πατρίδας το αντιλαμβανόμαστε όλοι μας. Το συμφέρον του όλου  υπερτερεί του ατομικού. Με ευπείθεια τηρούμε τους νόμους και δεν νομιμοποιούμαστε  να τους παραβιάζουμε επειδή κάποιος άλλος τους παραβιάζει.

 Αναθέτουμε την εξουσία στους πολιτικούς που εξυπηρετούν το συμφέρον της Πατρίδας, από το οποίο ωφελούνται αξιοκρατικά οι πολλοί και τόσα άλλα γνωστά και απλά ,αλλά δύσκολα!!.

Ο Κόσμος που ζούμε σήμερα, παρά τα έντονα προβλήματά του, είναι ο καλύτερος που υπήρξε ποτέ. Λιγότεροι πόλεμοι. Τα φυσικά φαινόμενα ελέγχονται καλύτερα. Τα υλικά αγαθά είναι πιο πολλά, ασχέτως από την άδικη κατανομή τους, που μπορεί να διορθωθεί με την ποιότητα των ανθρώπων.

Η ίδια η ζωή, όμως, είναι πολύπλοκο φαινόμενο και ο Κόσμος γίνεται συνεχώς  περιπλοκότερος. Ο άνθρωπος, ουσιαστικά, είναι  όμηρος σε ένα θανάσιμο εναγκαλισμό στα πλοκάμια της μηχανιστικής πολυπλοκότητας. Αναζητώντας την ευτυχία προκάλεσε τεχνητές και ανεκπλήρωτες  επιθυμίες και έχασε τα  ανθρώπινα χαρακτηριστικά του.

Είναι πια απόλυτη ανάγκη να βρούμε την εσωτερική μας αρμονία. Να γίνομε πρόσωπα. Τα υπεύθυνα πρόσωπα-πολίτες έχουν τη συνειδητή ευθύνη,, ως πιστεύω τους.

 Μόνον ο άνθρωπος, όμως,  μπορεί να σώσει τον Άνθρωπο. Το αμείλικτο  φάσμα της κρίσεως που περνάει η Χώρα μας  επιτάσσει να γίνουμε Άνθρωποι ευθύνης.

 Και η άμυνα της Πατρίδας είναι η ύπατη ευθύνη. Το αμύνεσθαι περί Πάτρης είναι αδήριτη ανάγκη. Είναι το δημοκρατικό καθήκον όλων μας.

·         Η μοναδική μας ελπίδα είναι η παιδεία.

Ο νέος θεός, που λέγεται χρήμα. Ως μέσον είναι το πιο αποτελεσματικό που έχει δημιουργήσει ο άνθρωπος. Το ολέθριο είναι ότι το χρήμα από μέσον κατέστη τελικός σκοπός. Τουτέστιν ύπατη αξία. Οι αρχαίοι Έλληνες το θεωρούσαν αναγκαίο κακό!

Το χρήμα είναι  το πιο ουδέτερο μέσο. Μετριέται με την ποσότητα και όχι με την ηθική ποιότητα. Έτσι πλήττει θανάσιμα την ανθρωπινότατα. Ο άνθρωπος από αυτοσκοπός κατέστη δούλος του χρήματος. Ήτοι πράγμα, αριθμός, εργαλείο και άθυρμα έρμαιο σε κάθε είδους μερκαντιλισμό.

Η ευρεία παιδεία μπορεί να σώσει τον άνθρωπο από το θανάσιμο εναγκαλισμό του χρήματος.

 Η παιδεία είναι καθήκον όλων μας. Η παιδεία, που μορφώνει τον άνθρωπο σε πρόσωπο, σε δημοκρατικό πολίτη και τον κοσμεί με πειθαρχία και  αρετή. Παιδεία, όπως οι  πρόγονοί μας εμπνεύσθηκαν και  θεμελίωσαν και  αφού εμπλουτίσθηκε στην εξέλιξή της με τις πνευματικές εμπειρίες της ανθρώπινης ιστορίας τείνει να κατακτήσει τον Πλανήτη ολόκληρο.

Η κλασσική παιδεία, η γεννήτρια της παγκόσμιας πολιτισμικής ισχύος.

 Η ποιοτική παιδεία είναι βασική αξία, από την οποία  αναδύονται και οι άλλες  αξίες

 «Η παιδεία καθάπερ ευδαίμων χώρα, πάντα τα αγαθά φέρει» [Σωκράτης].

Όλα τα αγαθά και ειδικότερα τα πνευματικά έρχονται στην ώρα τους και εμείς δυστυχώς μηδενίσαμε ψυχολογικά το χρόνο. Τα θέλουμε όλα εδώ και τώρα. Η Παιδεία, όμως, είναι από τη φύση της η πιο σπουδαία  ωριμότητα και δεν έχει  «ταχείες αποδόσεις», σαν τις υψηλού κινδύνου οικονομικές επενδύσεις με τις γνωστές επιπτώσεις.

       Η  ελλιπής παιδεία προκαλεί οδυνηρές συνέπειες. Πειστικότατο παράδειγμα η κρίση που βιώνουμε. Στο βάθος της κρύβεται το μεγάλο έλλειμμα της Παιδείας.

Τι πιο πειστικό κίνητρο προσωπικής δράσεως για μια γόνιμη καλλιέργεια!

·         Στάδια και βήματα της παιδείας .

Διακρίνουμε δύο στάδια παιδεία μέχρι την τελική  φάση της αυτοπραγμάτωσης:

1.                  Την Παιδαγωγία [ για την νεανική ηλικία]. Ουσιαστικά έχει απομείνει μόνο η εκπαίδευση για επαγγελματική εξασφάλιση.

2.                   Την Ανδραγωγία [andragogy], [. Άνδρας, με την ομηρική  έννοια του ανθρώπου, «Δίας πατήρ ανδρών τε και Θεών»], το οποίο αρχίζει, όταν ο νέος αποκτήσει και προσωπικές εμπειρίες και μπορεί να συμβάλλει σταδιακά στην αγωγή του. Συνεχίζεται δια βίου.

        Τα βασικά βήματα ανδραγωγίας:

1.            Αναζήτηση του μέτρου και των αρμονικών αναλογιών.[ Η αναλογία της χρυσής τομής , ίσως , συνιστά «πανάκεια»].

2.            Εξάσκηση  προσέγγισης των  αξιών: αλήθειας, κάλλους, αγαθού και με αυτό το στέρεο  θεμέλιο η κρυστάλλωση των απόψεων, των  πεποιθήσεων και των «πιστεύω».

3.            Καλλιέργεια των αρετών συνύπαρξης [εμπιστοσύνη, σεβασμός και αγάπη].

·   Τα Ανώτατα Στρατιωτικά Ιδρύματα[ΑΣΕΙ] και η Παιδεία.

Σήμερα ζούμε σε μια «μαζική» κοινωνία, η οποία  είναι πεδίο των «νάρκισσων», «αλαζόνων- μακιαβελικών τύπων» και όπου ισχύει το  «όλοι εναντίον όλων».

Η Παιδεία, με το ιδανικό της, την συν-ανθρωποποίηση  είναι η μοναδική διέξοδος. Είναι ένα αντίδοτο στη δυστυχία του ανθρώπου. Γιατί  ρίχνει φως στην πραγματικότητα, βελτιώνει τις σχέσεις των συν-ανθρώπων και τελικά, όχι σπάνια, αμβλύνει την  ένταση της δυστυχίας. Μας κάνει πιο δυνατούς και ικανούς, ώστε   να  βιώνουμε σχετικά πιο «ωραία»  τη ζωή ,ακόμη και  στις  πάρα πολύ  δύσκολες πτυχές της. Η παιδεία, που παράγει αυτά τα αγαθά είναι εκείνη, που οι αρχαίοι προγονοί μας εμπνεύσθηκαν. Πνευματική του αρχή είναι ο ανθρωπισμός και όχι  η ατομοκρατία. Πέραν από ένα αυτόνομο «εγώ» υπάρχει μια εικόνα , ως ιδέα του ανθρώπου . Μια εικόνα, που ενισχύει και βελτιώνει  το ανθρώπινο είδος, όπως την έπλασαν οι παιδαγωγοί, οι ποιητές, οι καλλιτέχνες, οι ερευνητές και οι φιλόσοφοι. Αυτή η Παιδεία βιώνεται στις Στρατιωτικές Σχολές.

 Τα ΑΣΕΙ παράγουν ηγήτορες. Και μάλιστα στρατιωτικούς ηγήτορες, ήτοι που μπορούν οδηγήσουν τους νέους στο ύπατο καθήκον της αυτοθυσίας για το καλό της Πατρίδας.

Η δημιουργία ενός ηγήτορα είναι κάτι μοναδικό και πολύ δύσκολο. Πιο δύσκολο από τη δημιουργία ενός καλού επιστήμονα. Η ηγεσία, κατά βάση δεν διδάσκεται, αλλά μαθαίνεται γιατί είναι βίωμα.

 Εδώ συνίσταται  και η τεράστια ειδοποιός διαφορά των ΑΣΕΙ από τα λοιπά ΑΕΙ.

Η μέθοδος, που πρέπει να εφαρμόζεται είναι η μέθοδος της «επεξεργασίας διαμαντιών»

: ήτοι ύστερα από σκληρή [αρχικό στάδιο] επεξεργασία με βάση την ετερονομία γίνεται το δυνατόν συντομότερο η σταδιακή μετάβαση στην αυτόνομη καλλιέργεια και ανάπτυξη των αρετών της στρατιωτικής ζωής.

Η αρχική σκληρή αγωγή είναι η μόνη οδός για την μετουσίωση. Πρέπει να είναι όσο δυνατόν βραχύτερη , αλλά είναι ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ.

Αμβλύνεται η σκληρότητα αυτή μόνον με τον εσωτερικό «έρωτα» [ μεράκι] ήτοι το αγνό και βαθύτατο ΠΑΘΟΣ για το λειτούργημα του αξιωματικού. Μια  σύμφυτη αρετή  του εισερχομένου στη Σχολή για ενσυνείδητη συμμετοχή του. Για να υπάρξει  συμμετοχή, προαπαιτείται η βούλησή του, που με τη σειρά της προϋποθέτει ελπίδα για κάτι καλύτερο.

Αυτή την ελπίδα πρέπει να παρέχουν , με κάθε τρόπο και πάντοτε τα ΑΣΕΙ στους μαθητές τους. Πρέπει να τους λέμε την αλήθεια. Είναι λειτούργημα και όχι ένα απλό βιοποριστικό επάγγελμα  η ιδιότητα του Αξιωματικού. Το ύψιστο όφελός του είναι η προσωπική του «ανωτεροποίηση» , που λαμβάνει χώρα ταυτόχρονα με την ανδραγωγία των νέων και η οποία τον οδηγεί σε ανώτερα επίπεδα ανθρώπινης ποιότητας, όπου γεύεται κανείς γεύσεις ανεπανάληπτες και μοναδικές.

                                                                           Βριλήσσια Μάιος 2014

                                                                             Δημήτριος Μπάκας

                                                                              Αντιστράτηγος εα.

                                                                        Πρώην Διοικητής ΣΣΕ

                                                                            . Διοικητής ΣΔΑ.